Trouw gaat in het huwelijks soms samen met pijn en wederzijds onbegrip. Maar als het begrip nu eens afneemt, in plaats van groeit? De predikant vroeg zich tijdens de studiedag af of mensen dan toch bij elkaar moeten blijven. „Moet dat van God?” De predikant die Jezus’ woorden betreffende overspel zo radicaal noemde, zei tevens dat soms niet aan echtscheiding valt te ontkomen. En dat er dan niet veel anders overblijft dan berusten.Vaak raakt een kerkenraad pas bij een zaak betrokken, als het huwelijk al verwoest is. De advocaten zaten reeds met hun cliënten aan tafel. De verdedigers hebben de te nemen stappen samen met de betrokken partijen al overwogen. Als het goed is, dachten de partijen ook aan de positie van de kinderen. Vaak horen ambtsdragers pas op dat laatste ogenblik: „Wij gaan scheiden.” Soms kunnen ze weinig meer dan berusten.

De les luidt dat de kerk meer dan ooit intensief pastoraat behoeft. In preventieve zin. Menigeen krijgt niet de kans om -als alles nog goed schijnt te gaan- een persoonlijke vertrouwensrelatie op te bouwen met de predikant of wijkouderling. Dan valt ook niet te verwachten dat hij of zij om advies komt, indien het huwelijk dreigt te stranden. Het is niet genoeg dat mensen op zondag netjes op hun eigen plekje zitten. Moedigt een ambtsdrager mensen in nood aan bij hem aan te kloppen met hun levensproblemen?

Helaas is er soms sprake van gebrek aan contact en vertrouwen in de gemeente. Toch legitimeert die gesignaleerde lacune niet zomaar het standpunt dat de kerk en christenen dan maar moeten berusten in echtscheiding. De kerk mag immers niet capituleren voor de wetteloze en individualistische postmoderne cultuur. Overspel is een argument voor echtscheiding. Het berusten in zo’n verbondsbreuk om andere redenen staat op gespannen voet met de als radicaal getypeerde regels uit de Bijbel.

Ook in de kerk is soms sprake van noodsituaties. Vrouw en man slaan elkaar. De een wordt afgeranseld, de ander van de trap gesmeten. Mensen sluiten elkaar op. Mishandeling kan psychisch van aard zijn. De een kleineert de ander voortdurend. Mensen beledigen en bespotten elkaar. Het onder één dak wonen kan in een ondraaglijke last veranderen. Kinderen verliezen onder datzelfde dak vaak alle vertrouwen in hun ouders.

Het is dan niet eenvoudig om Bijbelse gegevens over huwelijk en echtscheiding toe te passen. Soms dreigen pastorale hulp en kerkelijke tucht tegen elkaar te worden uitgespeeld. Of iemand voert aan dat de Bijbel niet primair ethisch is bedoeld, maar vooral religieus. Degene die zich op deze manier met de problemen bezighoudt, loopt echter op den duur het risico dat geen enkel gegeven uit de Schrift nog als norm valt te hanteren.

Toch dienen christenen niet zomaar met het oog op de praktijk de norm prijs te geven. De nood die er in veel huwelijken is, valt niet te onderschatten of weg te cijferen. Menigeen erkent dat de Bijbelse regels waar en correct zijn, maar gaat overstag, omdat die regels in de huidige cultuur niet meer ’kunnen’. Het zoeken van openingen die niet sporen met de Bijbel, maar met de praktijk van de actuele cultuur, vormen echter een schijnremedie, als ze ons faliekant tegenover de radicale regels van Jezus plaatsen.