Draaitol
Best lastig als je een verhaal moet vertellen waar je zelf niet in gelooft. Dat bevordert de overtuigingskracht niet.
Niet veel beter is het wanneer je een ommezwaai maakt. Eerst zeg je dat het zus is, terwijl je na enige tijd moet zeggen dat het tegenovergestelde waar is. Men -Jan Publiek- had dat namelijk toch niet goed begrepen.Er zijn argeloze luisteraars die zoiets in hun onnozelheid onbetrouwbaar noemen. Toch komen die merkwaardige draaien voor. En niet alleen bij onbeduidende dingen waar een mens zich nu eenmaal in kan vergissen.
Neem Andries. Hij werkt bij een organisatie die de betrouwbaarheid van de Bijbel hoog in het vaandel heeft staan. Bij de start van het bedrijf is er dan ook flink aan de weg getimmerd met thema’s als de schepping in zes dagen, de onfeilbaarheid van de Schrift en dergelijke.
Inmiddels is Andries tot andere gedachten gekomen. Voordeel is dat hij dat openlijk meldt. Nee, bij nader inzien moeten het inderdaad miljarden jaren geweest zijn. Zes dagen is duidelijk tekort. De wetenschap (welke trouwens?) heeft toch gelijk. En terwijl de eerste boeken over Intelligent Design verschijnen, maakt hij zijn ommezwaai. Openlijk, maar zonder nieuwe argumenten.
Komt dat door voortschrijdend inzicht? Komt dat door een bekering in omgekeerde richting? Heeft hij dan eerst wel echt geloofd in de dag die begon toen het avond was geweest? Wie het weet mag het zeggen.
Neem Peter. Lastig als je een club voorzit die tegen zichzelf verdeeld is. Kijk, tien jaar geleden was het makkelijk. Iedereen was tegen het goedkeuren van de homoseksuele praktijk. Daar was nagenoeg geen discussie over. Maar sinds een jaar wel. En als iemand dan de lont in het kruitvat steekt, helpt er geen lievemoederen aan. Fijn dat er kerkelijke verdeeldheid is, want dan kun je tenminste zeggen dat je partij zelf geen standpunt in hoeft te nemen. Zelfstandig de Bijbel lezen is er immers niet bij. Dat leert Rome ons al. En daarom verval je in politiek jargon. Zodat je wel kunt gaan draaien, maar tegelijk net doen alsof er niets veranderd is. Maar vanwaar die draai? Voortschrijdend inzicht? Dat komt dan in ieder geval niet door beter Bijbellezen. Komt de wende door het regeringspluche? Komt dat door angst voor de partners? Komt dat doordat het oude, vertrouwde standpunt eigenlijk al nooit echt geloofd werd? Dat lijkt mij van niet, maar wie het weet mag het zeggen.
Of neem Tineke. Klein beetje naïef om niet opzij te gaan voor dit interview in een feministenblaadje. Maar dat overkomt de beste. Praatte ze nu haar mond voorbij toen ze stelde dat haar partij prima vertegenwoordigd kon worden door personen met een homoseksuele levenswijze? De beide fusiepartijen, RPF en GPV, dachten er in ieder geval een jaar of wat geleden toch heel anders over. Het zou toen ongehoord zijn dat zo’n prominent lid zich in zulke termen uitliet. Hoe kan een standpunt dan zo ontzettend snel omslaan in het tegendeel? Hoe kan dat zo snel en zo breed plaatsvinden? Wie het weet mag het zeggen.
Neem ten slotte Wilco. Hij worstelt met de eeuwige straf, vertelde hij vorige week in een lezing voor een groep mensen. Hij stelt een gematigde interpretatie voor. Want God is liefde. Hoe valt dat te rijmen met eeuwige straf? Mag ik eerst eens vragen of deze beginvraag wel goed is? Moeten wij niet beginnen met de vraag wat er bij óns mensen mis is? Hoe kan het bestaan dat iets dat zo duidelijk in de Bijbel staat, toch niet geaccepteerd wordt? Werd het dan wel ooit echt geloofd? Of is de Bijbel een puzzelboek? Een neerslag van tegenstrijdige tradities, met uiteindelijk geen gezag? Wie het weet mag het zeggen.
Wat buitengewoon jammer dat dit alles gebeurt. Wat moeten onze jongeren wel denken? Wat moet de buitenwacht wel denken?
Calvinisten staan nu te tollen op het fundament. Ze waren steil en hoekig, maar worden steeds sneller aaibaar. En draaibaar.
De auteur is manager van de lerarenopleidingen voortgezet onderwijs aan Driestar educatief te Gouda. Reageren aan scribent? gedachtegoed@refdag.nl.