Het kamp was onderdeel van een geheim programma om de talibanstrijders te laten overlopen; plannen waarvan zelfs de Afghaanse president Hamid Karzai niets af wist.De ontdekking, die de Afghaanse geheime dienst deed in december, leidde tot woede bij de regering in Kabul. Die had het gevoel dat de Britten achter haar rug om onderhandelden met de taliban. Zij zette als reactie met Kerst twee buitenlandse diplomaten het land uit. De precieze reden waarom het tweetal plotseling het land moest verlaten, was tot nog toe onduidelijk.

In het kamp in de provincie Helmand zouden 2000 voormalige talibanstrijders niet alleen een beroepsopleiding moeten krijgen. Ook zouden zij, meer controversieel, militair getraind moeten worden en wilden de Britten hen voorzien van onder meer laptops, satelliettelefoons en gps-navigatie.

De Afghanen waren bang dat deze milities niet trouw zouden zijn aan de regering in Kabul. Zo zouden de Britten hun willen leren hoe ze via beveiligde satelliettelefoons rechtstreeks met Britse functionarissen konden bellen, aldus dagblad The Independent. „Waarom hielden ze het geheim?”, aldus een Afghaanse functionaris.

De Afghaanse geheime dienst trof de plannen in december aan op een geheugenstick in bezit van een groep westerse diplomaten en Afghanen die door Helmand reisden. Westerse en Afghaanse bronnen hebben het bestaan van het plan anoniem bevestigd.

Een van de slachtoffers van het wantrouwen tussen Londen en Kabul is diplomaat Paddy Ashdown. Karzai blokkeerde vorige maand de aanstelling van de Brit tot speciaal VN-vertegenwoordiger voor Afghanistan, mede vanwege de Britse plannen in Helmand, aldus bronnen in de Financial Times.

De woordvoerder van de Britse premier Brown wilde maandag alleen kwijt dat Londen op geen enkele wijze samenwerkt of wil samenwerken met de taliban. Hij tekende wel aan dat Afghanistan zelf voorstander is van opnemen van lokale milities in de reguliere defensiemacht en dat die nieuwe troepen getraind moeten worden. Groot-Brittannië steunt Afghanistan daarin „maar in nauw overleg met de regering in Kabul.”

Afghaanse en buitenlandse militairen hebben maandag bij een inval in het huis van een talibanverdachte in de West-Afghaanse provincie Farah negen mensen doodgeschoten, onder wie twee vrouwen en twee kinderen. In de Zuid-Afghaanse provincie Helmand kwam bij een soortgelijke operatie een man die gezocht werd om het leven en raakte zijn 8-jarige dochtertje gewond.

De inval in Farah, in het district Bakwa, werd volgens de politie uitgevoerd op grond van aanwijzingen dat opstandelingen in het huis aan het vergaderen waren. De hoofdverdachte, mullah Manan, ontkwam. De inval in Helmand vond plaats bij de hoofdstad Lashkar Gah.

Het was niet onmiddellijk duidelijk wat de nationaliteit was van de buitenlandse militairen en in welke commandostructuur zij opereerden. Er zijn in Afghanistan zowel ISAF-troepen als coalitietroepen onder Amerikaans bevel actief.

In Deh Rawod in Uruzgan kwamen zondag negen Taliban bij een vuurgevecht met de politie om het leven. Een politieman raakte gewond, zei politiecommandant Juma Gul Himat. De lichamen van de gedode strijders werden geborgen, hun wapens in beslag genomen. Kennelijk waren bij de confrontatie geen buitenlandse militairen betrokken.

Slachtoffers onder de burgerbevolking zijn een heikel punt in de oorlogvoering in Afghanistan. De Afghaanse president Hamid Karzai heeft de buitenlandse troepen herhaaldelijk gemaand hun operaties beter met het Afghaanse leger en de politie te coördineren.

Polen is bereid twee van de acht legerhelikopters die het land in Afghanistan heeft ter beschikking te stellen aan de Canadese militairen in het zuiden. Dat heeft de Poolse minister van buitenlandse zaken Radoslaw Sikorski maandag gezegd. Volgens Sikorski is dat een goed begin, dat de Canadezen moet tonen dat hun bijdragen gewaardeerd worden en hun roep om steun is gehoord.

Canada heeft gezegd zijn 2500 man sterke troepenmacht uit de provincie Kandahar terug te trekken als er niet nog eens duizend NAVO-militairen en extra materieel in het gebied gestationeerd worden. De Canadezen hebben onder meer behoefte aan helikopters. In het verleden zijn ze voor luchttransport aangewezen geweest op hun Amerikaanse, Britse en Nederlandse collega’s.

In Afghanistan zijn nu 1200 Poolse militairen actief. Zij vechten vooral in het oosten van Afghanistan. Canada heeft in Afghanistan al 78 militairen en een diplomaat verloren.

Bij acties van Afghaanse troepen en militairen van de NAVO-vredesmacht tegen de opstandige taliban zijn ook burgerslachtoffers gevallen. Dat hebben functionarissen in de Zuid-Afghaanse provincies Farah en Helmand laten weten.

Bij een militaire actie zondagavond laat in het district Bakwa in Farah werden tien mensen gedood. Volgens de gouverneur van Bakwa waren onder de doden twee vrouwen en drie kinderen. De bestuurder zei dat onder de slachtoffers slechts één strijder van de Taliban was. Andere bestuurders zeiden echter dat vrijwel alle slachtoffers opstandelingen waren. Een NAVO-woordvoerder zei dat militairen van de alliantie niet waren betrokken bij de acties in Farah.

Een politiechef zei dat NAVO-militairen in de nacht van zondag op maandag een huis in de provinciale hoofdstad Lashkar Gah waren binnengevallen. Daarbij zouden de eigenaar van het huis en een klein meisje zijn gedood.

De voorvluchtige leider van de taliban, Mullah Omar, heeft zijn strijders in Afghanistan opgeroepen geen onthoofdingen meer uit te voeren. ’Spionnen’ in dienst van de Afghaanse regering en gevangen buitenlandse militairen kunnen beter doodgeschoten of opgehangen worden.

Dat heeft de eenogige Mullah Omar gezegd in een oproep die door een talibanwoordvoerder is verspreid. Volgens de persdienst van de VN-afdeling voor Noodhulp (Ocha) zijn de afgelopen twaalf maanden zeker honderd mensen onthoofd door de taliban, vooral op verdenking van spionage.

De praktijken, die geregeld ook op videoband staan en op internet worden verspreid, zouden de steun voor de taliban in Afghanistan evenwel ondermijnen. Daarom is het volgens Mullah Omar beter op andere methoden over te gaan.