De vraag is of de pro-Europese krachten in Servië vlak voor de tweede ronde van de presidentsverkiezingen, komende zondag, gesteund moeten worden door het tekenen van een associatieverdrag, een opstapje naar onderhandelingen over een EU-lidmaatschap. Een flink aantal EU-landen, waaronder EU-voorzitter Slovenië, is daar voorstander van.Maar Nederland en België, volgens betrokkenen in Brussel voorzichtig gesteund door een aantal andere landen, zijn er fel op tegen. Verhagen wil dat de ondertekening van het samenwerkingsverdrag pas gebeurt zodra ex-generaal Ratko Mladic op een vliegtuig naar Den Haag zit.

Verhagen eist dat Mladic, verantwoordelijk voor de genocide op ongeveer 8000 moslimmannen in Srebrenica, berecht kan worden door het Joegoslaviëtribunaal. Werkt Servië niet volledig mee aan Mladic’ aanhouding, dan blijft Verhagen weigeren het verdrag te ondertekenen.

De instemming van de Nederlandse minister is nodig omdat het zogenoemde stabilisatie- en associatieakkoord (SAA) alleen getekend kan worden bij unanimiteit van de 27 EU-landen. De afgelopen dagen is wel gezocht naar uitwegen. Misschien kan er een gedeeltelijk akkoord op handelsgebied getekend worden, waarbij slechts de instemming van een ruime meerderheid van de EU-landen nodig is. Nederland is ook daar op tegen, maar kan het niet tegenhouden.