Opinie

Verknippen

De boekenuitgeverijen staan voor nieuwe uitdagingen. Dat is enerzijds een verzachtende uitdrukking voor het feit dat veel uitgevers het economisch moeilijk hebben, anderzijds is het een werkelijkheid.

9 January 2008 11:22Gewijzigd op 14 November 2020 05:26

De markt voor traditionele boeken wordt steeds ingewikkelder. Boekhandels hebben zich verenigd in ketens, uitgeverijen vonden elkaar in concerns. Aandeelhouders eisen dat de winstmarges hoger worden opgeschroefd dan de traditionele 5 procent. De omloopsnelheid van het boek moet omhoog. Het is inmiddels niet alleen de kwaliteit van het boek dat de verkoop bepaalt, maar vooral ook de strategie die de ketens en concerns samen uitdenken.Tevens wordt het boek meegezogen in de internetontwikkelingen. Luisterboeken worden populairder, de voorraad digitale boeken (e-books) op internet breidt snel uit. Uitgevers zoeken mogelijkheden om crossmediaal te denken en te werken; hoe kun je de informatie (content) langs meer kanalen verspreiden en, nog belangrijker, hoe kunnen die verschillende kanalen elkaar aanvullen of versterken.

Binnen al die ontwikkelingen moeten ook de uitgevers die vooral in de gereformeerde gezindte opereren hun weg vinden. Het digitale tijdperk is bij velen misschien nog wat minder aan de orde, dat is een kwestie van tijd. Hun achterban, de gereformeerde gezindte, kent immers geen enkele terughoudendheid op dit gebied, of het moet zijn met betrekking tot zelfbescherming door filtering.

Vooralsnog proberen de uitgevers hun totaaloplage (en daarmee de omzet en de winst) op peil te houden door meer boeken uit te geven. Daarbij verschuift de vraag en het aanbod in de ’reformatorische’ markt behoorlijk. Vertaalde (Amerikaanse) romans en pastorale werkjes zijn in trek, de belangstelling voor theologie neemt af. Prekenbundels zijn helemaal een gepasseerd station, die worden alleen nog verkocht als actieboek voor kerkbouw, jeugdwerk of een nieuw orgel.

Naar de grotere werken van oudvaders -zoals à Brakels ”Redelijke godsdienst”- grijpen de lezers minder makkelijk. Het is te groot, te volumineus. Om dat probleem te ondervangen, brengen uitgevers onderdelen van dergelijke werken op de markt. Dun, handzaam en met een fleurige kaft. Brakel als presentje. Ook worden uit dergelijke standaardwerken dagboeken gefilterd. Elke dag een stukje, voorzien van Bijbeltekst en kopje.

Die verknipping heeft grote nadelen. De lezer neemt slechts een onderdeel van een betoog tot zich, het grote verband valt weg. Bovendien is de lezer afhankelijk van de voorkeuren van een redacteur. Het kan nogal verschil opleveren of die aan de slag gaat met ”De viervoudige staat” van Boston of met een gewogen selectie uit diens preken.

Maar er zijn ook voordelen te noemen. De redacteur kan onderdelen die van belang zijn voor deze tijd selecteren, met weglating van die stukken die meer tijdgebonden zijn en hun actualiteit voor nu missen. De grootste winst is wel dat -hoewel fragmentarisch- de oudvaders toch nog in handen worden genomen en het gedachtegoed van de Nadere Reformatie nog onder ogen komt van mensen. De uitgever heeft hierin een moeilijke, maar rijke taak.

Meer over
Commentaar

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer