Keniaanse oppositie wil onderhandelen
NAIROBI - De Keniaanse oppositieleider Raila Odinga is toch bereid om een machtsdeling te bespreken met demissionair president Mwai Kibeki, heeft hij zondag tegen verslaggevers gezegd. Die onderhandelingen moeten dan wel via een tussenpersoon verlopen, en de uitkomsten moeten door de internationale gemeenschap gedragen worden.
Tegelijkertijd roept Odinga op tot massale protesten tegen de regering. Hernieuwd bloedvergieten wordt daarom gevreesd.Volgens Odinga heeft de regering verkiezingsfraude gepleegd. Sinds de verkiezingen van 27 december, die Kibeki nipt won, vonden meer dan 300 mensen de dood en zijn 250.000 mensen op de vlucht geslagen. In het weekend kwam de situatie enigszins tot rust, al kwam het lokaal nog tot zware uitbarstingen.
Jendayi Frazer, de Amerikaanse onderminister van Buitenlandse Zaken voor Afrika, heeft met Kibaki en Odinga gesproken, nadat de Verenigde Staten en de Europese Unie hadden aangedrongen op onderhandelingen. Kenia wordt door het Westen gezien als een sterke bondgenoot in de strijd tegen terrorisme. De recente geweldsuitbarstingen beschadigen de reputatie van het land, dat tot voor kort doorging voor het meest stabiele in een regio die wordt geteisterd door oorlogen, opstanden en onrust.
Odinga riep zijn aanhangers op dinsdag te demonstreren tegen de uitslag van de verkiezingen. Die demonstratie is door de regering verboden. „Als er bloed vergoten wordt, is dat de schuld van de regering”, zei Odinga tegen de verslaggevers.
Volgens de Verenigde Naties zijn 250.000 mensen op de vlucht geslagen in het land dat tot voor kort bekendstond als stabiel. De humanitaire nood is groot en de hulpverlening is nog nauwelijks grootschalig op gang gekomen. Een groot voedselkonvooi, het eerste sinds het uitbreken van het geweld, vertrok zondag met 666 ton voedsel vanuit de havenplaats Mombassa naar onder meer Nairobi.
Minister Koenders (Ontwikkelingssamenwerking) geeft 1,5 miljoen euro voor humanitaire hulpverlening aan het Keniaanse Rode Kruis. Een charter uit Kenia met ongeveer 200 Nederlandse vakantiegangers landde zaterdagmorgen op Schiphol. De afgelopen week verlieten veel Nederlanders het Afrikaanse land al met lijnvluchten van KLM en Kenya Airways.
Mensenrechtenorganisaties en getuigen zeiden zondag dat Keniaanse agenten zich na de betwiste verkiezingen schuldig hebben gemaakt aan moord en brandstichting. Agenten schoten ongewapende burgers dood, zeiden getuigen tegen het persbureau AP.
Het geweld dat om zich heen greep na de verkiezingen eind december is verworden tot een strijd tussen de verschillende Keniaanse stammen. Sommige agenten betonen zich loyaler aan hun stam dan aan hun uniform, aldus de organisaties. Een regeringswoordvoerder zei echter dat de mensen die door agenten zijn doodgeschoten waarschijnlijk verkrachters waren. Hij zei dat oppositieleider Raila Odinga om politieke redenen de politie beschuldigt van geweld.
Drieëntwintig organisaties, waaronder de Keniaanse Nationale Commissie voor Mensenrechten, klaagden zaterdag dat de politie buitensporig geweld gebruikt en zelfs moorden pleegt. Human Rights Watch zegt dat oppositieleden worden mishandeld door veiligheidstroepen en dat demonstraties met excessief geweld worden neergeslagen. Een cameraman van Associated Press Television zag zaterdag hoe agenten het vuur openden op een menigte die drie mannen had verwond. Een man in de menigte werd in het hoofd geraakt en overleed.
