Ode aan de Zeppelin
Luchtschepen. Vergane glorie of zit er nog toekomst in? Als het aan Wolfgang von Zeppelin (71) ligt, is het laatste het geval. „Maar dan alleen voor het toerisme, want het luchtschip is uiteraard geen vervanging voor luchtverkeer”, zegt het verre familielid (geen nazaat) van graaf Ferdinand von Zeppelin, wiens naam synoniem is voor het sigaarvormige luchtvaartuig.
Eind vorig jaar maakte de Zeppelin NT (Nieuwe Technologie) van Zeppelin Luftschifftechnik uit het Duitse Friedrichshafen enkele vaarten vanaf Rotterdam Airport. De NT biedt plaats aan 12 passagiers, maar initiatiefnemer Wolfgang von Zeppelin ziet al emplooi voor een luchtschip voor 45 passagiers.In 1852 ging er voor het eerst een luchtschip de lucht in dat door een motor werd aangedreven. Dat was een toestel van de Fransman Henri Giffard. Vanaf 1908 kwam het luchtschip goed in beeld dankzij de creaties van Ferdinand von Zeppelin. Zijn luchtschepen waren zowel gracieus als majestueus, en vaak zeer comfortabel ingericht. Langeafstandsvluchten vanaf 1930 naar de Verenigde Staten en Zuid-Amerika zetten deze vorm van passagiersvervoer goed in de publiciteit.
Tot de ramp met de Hindenburg. Deze zeppelin voer op het uiterst brandbare waterstofgas. In 1937 verbrandde dit 245 meter lange luchtschip in 34 seconden tijdens het aanmeren op de basis Lakehurst in Amerika. In relatie hiermee stelt de auteur van: ”Leve de Zeppelin! Een lofzang op luchtschepen”: „Welke de overwegingen van het Amerikaanse Congres ook zijn geweest om geen helium aan de Duitsers te leveren, het bleken de verkeerde. Het kost 33 mensen het leven.” Het getuigt echter van te weinig historisch besef om zo impliciet de schuld van dit ongeval bij het Congres te leggen.
Fotografisch verhaal
In het boek ”Leve de Zeppelin!” wordt de roemruchte geschiedenis van het luchtschip hoofdzakelijk in beeld verhaald. Het fotografische verhaal is een historisch overzicht tot aan de Tweede Wereldoorlog. Moderne luchtschepen komen derhalve niet aan bod. Overigens laat de auteur luchtschepen in de tekst vliegen, terwijl de conventie nog steeds luidt dat die varen.
De keuze van de foto’s is attractief, maar de opmaak ervan, gedeeltelijk over twee pagina’s, is dat minder. Apart is ook de opmaak van de hoofdstuktitels. De indruk ontstaat dat de drukpers zijn werk niet goed heeft gedaan. Bijzonder interessant zijn de foto’s in het hoofdstuk ”Luchtschepen boven Nederland”, met de Hindenburg en Graf Zeppelin boven Amsterdam, Den Haag en Rotterdam. Elders is de fel brandende Hindenburg in alle dramatiek prominent aanwezig.
N.a.v. ”Leve de Zeppelin! Een lofzang op luchtschepen”, door Marc Voskuijl; uitg. Scriptum, Schiedam, 2007; ISBN 978 90 5594 547 4; 176 blz.; € 29,90.
