Het gedenkboek ”Niet door kracht”, over honderd jaar christelijke gereformeerde geschiedenis in Nieuw-Balinge, leest als een boeiend verhaal van Gods trouw door de geslachten heen. Een fraaie kaft siert het herdenkingsboek ”Niet door kracht”, dat is uitgegeven ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van de Christelijke Gereformeerde Kerk van Nieuweroord/Nieuw-Balinge. De omslag is zwart, en een roodomrand venster geeft zicht op het kerkgebouw. In een verloren wereld is het evangelie van de verzoening gepredikt voor een arme zondaar, ook hier.

De gemeente is altijd klein gebleven. Maar de titel van de gedenkbundel is veelzeggend: „Niet door kracht, noch door geweld, maar door Mijn Geest zal het geschieden, zegt de HEERE der heirscharen!” (Zach. 4:6) Dat gold toen, het geldt nu nog.

De Bijbeltekst uit Zacharia werd bepreekt toen op tweede pinksterdag 1907 de gemeente kon worden geïnstitueerd, als bekroning van de inzet van Albert Koekoek (1855-1926), een instrument in Gods hand. Op jonge leeftijd werd de Heere hem te sterk. Hij verlangde zijn leven te stellen in dienst van Hem. Hij begon met een zondagsschool en werd later tot oefenaar geroepen. Koekoek mocht de Woordbediening verzorgen in Nieuw-Balinge. Dat gebeurde aanvankelijk op de deel van zijn boerderij. Hieruit is de Christelijke Gereformeerde Kerk van Nieuw-Balinge ontstaan.

Koekoek was een man met gaven. Gedreven deed hij zijn werk in dit toen nog ontoegankelijke gebied met „twee kroegen, woestheid en ontucht”, om met zijn eigen woorden te spreken. Hij voelde zich soms een „halve zendeling.” De Heere heeft zijn inzet echter rijk willen zegenen.

De synode van Utrecht (1909) kon hij als afgevaardigde niet bezoeken omdat hij ziek werd. In zijn slaapkamer hield hij toen met de broeders een bidstond voor de synode. Het werpt licht op zijn geestelijke instelling. Tot het einde van zijn leven heeft hij gewerkt. Tijdens het catechiseren in de consistorie kreeg hijeen attaque. Vanaf zijn ziekbed in de pastorie nam hij afscheid van de gemeente en mocht hij ingaan in de vreugde des Heeren.

Onder de bediening van Koekoek groeide de gemeente in de diepte, maar ook getalsmatig. Er kwam een eigen kerkgebouw, dat later nog weer werd vergroot. Er volgde een pastorie en zelfs een christelijke gereformeerde school! Uit deze lijn spreekt de visie van de voortrekker en diens kerkenraad.

Het nageslacht van deze prediker is nog altijd in de gemeente te vinden. De gemeente heeft in gehoorzaamheid aan Schrift en belijdenis steeds een gezond gemeentelijk leven gekend. Vele broeders zijn geroepen tot het bijzondere ambt, in de eigen gemeente of elders in de kerken. Het verenigingsleven was verblijdend. Een ruim verenigingsgebouw werd achter het kerkgebouw gerealiseerd.

Ds. W. A. Zijlema diende de gemeente van 1936-1951. Groot was de blijdschap en dankbaarheid toen ds. A. Versluis op 24 februari 2006 predikant werd van deze gemeente. Na lange tijd vacant te zijn geweest was er weer een eigen herder en leraar!

Het gedenkboek leest als een boeiend verhaal van Gods voetstap door de tijden. Het is verlucht met vele (historische) foto’s. Achterin worden alle reeds gestorven ambtsdragers herdacht en is het rijke verenigingsleven de jaren door in beeld gebracht. Bijzonder is ook de goede samenwerking met de Gereformeerde Bondsgemeente te Tiendeveen. Elke Goede Vrijdag wordt er een gezamenlijke eredienst gehouden. En in vakantietijd is de gemeente toevluchtsoord voor gasten uit heel het land. Dit gedenkboek is een goede bron voor de (kleine) kerkgeschiedenis. Het prijst Gods goedheid en trouw, door de geslachten heen.