Vijf maanden formatie België
BRUSSEL (ANP) - Bijna vijf maanden zijn er verstreken sinds de Belgische verkiezingen van 10 juni en de vooruitzichten op de vorming van een nieuwe Belgische regering zijn somberder dan ooit. Een chronologisch overzicht van de gebeurtenissen tot dusver bij de langste Belgische regeringsformatie in de geschiedenis.
JUNI: Bij de federale verkiezingen op 10 juni behaalt de Vlaamse christendemocratische leider Yves Leterme (CD&V) een monsterzege met bijna 800.000 voorkeurstemmen. Voor het eerst wordt in Wallonië de liberale partij MR groter dan de socialistische PS. Koning Albert II benoemt enkele dagen later MR-voorzitter Didier Reynders tot informateur. Reynders denkt aan een coalitie van christendemocraten en liberalen.JULI: Informateur Reynders is klaar, maar er komt niet direct een formateur. De koning stelt eerst oud-premier Jean-Luc Dehaene aan als bemiddelaar. Hij moet de Nederlands- en de Franstaligen gelijkstemmen over moeilijke kwesties zoals de zesde staatshervorming en het opdelen van het kiesdistrict Brussel-Halle-Vilvoorde (BHV). Dehaene legt twee weken later zijn taak neer zonder dat er iets is bereikt. De koning benoemt Yves Leterme tot formateur.
Tot verbijstering van de Franstaligen verwart Yves Leterme op de Waalse televisie het Franse volkslied met het Belgische. Ook de relatie tussen de formateur en de beoogde Franstalige onderhandelaars verslechtert. Toch beginnen de regeringsonderhandelingen op 24 juli.
AUGUSTUS: Op kleine punten worden akkoorden bereikt. Maar de spanningen blijven groot tussen de Vlaamse en de Waalse onderhandelaars, vooral over ”BHV”. Leterme komt er niet uit en dient op 23 augustus zijn ontslag in bij de koning.
Koning Albert roept de hulp in van zijn ministers van staat en stelt Kamervoorzitter en kopstuk van de Vlaamse christendemocraten Herman van Rompuy aan als verkenner om de gesprekken vlot te trekken.
SEPTEMBER: Vlaams Belang pleit steeds nadrukkelijker voor een onafhankelijke republiek Vlaanderen. In reactie daarop hangen veel Brusselaars de Belgische driekleur uit het raam, als teken van eenheid. Vierhonderd bekende Belgen ondertekenen een petitie tegen de Vlaamse roep om de splitsing van België.
Herman van Rompuy rondt zijn verkenning af en Yves Leterme wordt voor de tweede keer benoemd tot formateur.
OKTOBER: Onderhandelaars bereiken gestaag steeds meer deelakkoorden, zoals over asiel en migratie en over justitie. Maar de belangrijkste struikelblokken, zoals meer bevoegdheden voor de deelstaten en splitsing van BHV, liggen nog steeds niet op tafel.
De Vlaamse christendemocraten en liberalen stellen eind oktober een ultimatum aan de formateur: voor 7 november moeten de eerste belangrijke stappen zijn gezet in de richting van een staatshervorming.
NOVEMBER: Op 6 november wordt het oude record van langste kabinetsformatie gebroken. Dat was in 1998 voor de vorming van het kabinet-Martens VIII. Het nieuwe record staat op 149 dagen.
Op 7 november stemt de Kamercommissie Binnenlandse Zaken voor de splitsing van BHV. De Franstaligen lopen nog vóór de stemming boos weg uit het parlement. De crisis is compleet.