„Ik verzoek u wel stil te blijven.” Ontstemd maant de strafrechter de gezinsvoogden op de publieke tribune af te zien van adhesiebetuigingen aan gezinsvoogd Mieke A. Na zijn oproep blijft het stil in zaal F2, waar A. terechtstaat. Zaal H1, waar zo’n zestig voogden de zitting via een videoverbinding volgen, is onrustig. De voogden tonen emoties; er wordt gesprongen, gejoeld en geklapt.Drie jaar geleden troffen agenten Savanna dood aan in de kofferbak van een auto. Het meisje overleed door toedoen van haar moeder, die haar langdurig had verwaarloosd en mishandeld. Het gezin stond onder toezicht van Mieke A., terwijl er verder nog tal van hulpverleners over de vloer kwamen. Tot verontwaardiging van haar collega’s en oud-collega’s verdenkt het OM de voogd sindsdien van „dood door schuld, dan wel schuld aan zware mishandeling.” Oud-voogd Anne Braaksma: „Onze prangende vraag is: Waarom alleen zij?”

Het antwoord wordt in de loop van de dag duidelijk. De verklaringen die diverse bij het gezin betrokken hulpverleners tijdens het vooronderzoek aflegden, brachten Mieke A. in een lastig parket. Twee sociaal-psychiatrisch verpleegkundigen (spv’ers), die sinds juli 2002 in het gezin werkten, vertrokken voortijdig. De een naar eigen zeggen om het signaal af te geven dat er voor hulpverleners geen beginnen meer aan was en dat alleen een uithuisplaatsing Savanna nog zou kunnen redden. De ander omdat tussen haar en de moeder van Savanna een onwerkbare situatie was ontstaan.

Beide spv’ers zouden hun zorgen met de gezinsvoogd gedeeld hebben, maar die vond de thuissituatie nog veilig genoeg; wat het OM betreft onterecht.

Justitie verwijt A. verder het overdrachtsdossier slecht bestudeerd te hebben. De gezinsvoogd vóór haar zou daarin nadrukkelijk hebben opgetekend dat Savanna’s vader de gezinssituatie zo onveilig vond dat hij met zijn twee oudste kinderen het huis was uitgevlucht. A. zou zich verder te weinig hebben ingespannen om de hulp van een gespecialiseerde gezinsverzorgende (ggv’er) in het gezin te verlengen. Doordat A. geen nieuwe indicatie aanvroeg, verliet deze het gezin omstreeks december 2003, juist toen Savanna’s moeder opnieuw zwanger bleek, waardoor de spanning in het gezin steeg.

Voor A., die tijdens het vooronderzoek eveneens is gehoord, zijn de aantijgingen niet nieuw. De ene spv’er, die uit protest vertrok, zou haar nooit hebben geïnformeerd over haar beweegredenen. In het vertrek van de ander kon ze bewilligen, omdat er voor vervanging zou worden gezorgd. Met geen van beiden heeft ze intensief kunnen samenwerken. „Er is hooguit één plenaire vergadering geweest.”

Toen de ggv’er het gezin verliet, liep alles juist wat beter, vervolgt ze. Dus was er ook geen reden om verlenging aan te vragen. Het enkele feit dat Savanna’s moeder zwanger was geraakt, zou als onvoldoende zijn aangemerkt, aldus A. Van het overdrachtsdossier nam ze wel kennis, maar toen ze omstreeks februari 2003 het stokje overnam, was ze vooral druk om bij de kinderrechter de ondertoezichtstelling van Savanna te verlengen. Het relaas van de vader die met zijn twee kinderen het huis ontvluchtte, vindt ze onthutsend: „Ik krijg het koud als ik dit hoor.”

„Hun standpunten liggen mijlenver uit elkaar”, verzucht Anne Braaksma in zaal H1 over Mieke A. en het OM. „Justitie probeert een beeld te schetsen van een voogd die te goedgelovig en naïef aan de slag ging. Ik ben ervan overtuigd dat Mieke deed wat ze kon.”

Woensdag komen er naar verluidt drie hulpverleners aan het woord, die tijdens het vooronderzoek net als A. verklaarden tot kort voor de dood van Savanna geen alarmerende signalen te hebben opgepikt uit het gezin. Braaksma, hoopvol: „Hun getuigenrelaas kan voor Mieke wel eens de redding zijn.”