Er wordt in ons land nu intensief gediscussieerd over de vraag of er wel een typisch Nederlandse cultuur bestaat en/of er wel een eigen Nederlandse identiteit bestaat. Het rapport ”Identificatie met Nederland” van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) heeft, wat dat betreft, veel tongen los gemaakt!Wij zijn ertoe uitgedaagd een helder antwoord te geven. Maarten Huygen stelde in NRC Handelsblad van 30 september 2007 dat de WRR zich richtte op de 1,5 miljoen niet-westerse allochtonen. Zij zouden volgens de WRR hulp nodig hebben om zich te uiten: „Maar hoe zit het met velen van die 14,4 miljoen andere Nederlanders, waaronder ook leden van Oranjeverenigingen, die het niet eens zijn met prinses Máxima, maar uit loyaliteit hun mond houden”?” Is voor hen een wetenschappelijk rapport de manier om te worden overgehaald hetzelfde standpunt in te nemen?

Ik wil proberen daarop te reageren. In haar Troonrede in 2002 stelde de koningin het volgende: „De regering zal daarom de integratie van allochtonen verder bevorderen, wat van nieuwe Nederlanders vereist dat zij onze taal spreken, zich inleven in de Nederlandse identiteit en cultuur, en de waarden van onze rechtsstaat naleven.” Hieruit blijkt dat onze regering wel degelijk een beeld heeft van wat cultuur en identiteit zijn! Ik citeer nogmaals de koningin. In haar Troonrede van 2005 sprak de koningin zelfs: „Samenwerking, begrip en kennis van onze geschiedenis en cultuur zijn bindende krachten in onze maatschappij.”

In Het Financieele Dagblad van 28 september 2007 wordt gesteld dat de Nederlandse identiteit er wel degelijk is. Gewezen wordt op een Boekenweekgeschenk over vaderlandse geschiedenis, de komst van een geschiedenismuseum, een tentoonstelling over helden, het steeds beter meezingen van het Wilhelmus bij internationale sportontmoetingen, allemaal zaken die deze stelling onderstrepen, net als de in Oranje geklede Nederlanders bij sportwedstrijden, en staatsbezoeken in den vreemde van ons Koninklijk Huis. Oranje is onze nationale identiteit en een uiting van verbondenheid en dus cultuur.

Adviseurs
Jammer en curieus is dan de uitspraak van prinses Máxima dat zij ”dé” Nederlandse identiteit niet heeft gevonden. Welke adviseurs heeft zij?

Ik ben ervan overtuigd dat er wel degelijk een Nederlandse identiteit is, zie ook mijn eerdere opmerking. Het feit dat in ons land 16 tot 17 miljoen mensen dezelfde taal spreken, is daarvoor ook een aanwijzing.

Maar kan men aan een aantal bijzondere momenten in ons land ook niet iets ontlenen? Zegt de uitbundige viering van Koninginnedag ook niet iets over ons land? De herdenking op 4 mei behoort ook tot de nationale identiteit. Waar ter wereld komt zoiets voor? Waar komt het voor dat tienduizenden vrijwilligers zich inspannen om of kans zien door velerlei activiteiten miljoenen mensen de straat op te krijgen? Over Koninginnedag nog het volgende. Is dat niet het ultieme feest waarop Nederlanders zich, dankzij ”Oranje”, verbonden voelen met hun land?

Wie de discussie volgt, kan zelf daaruit opmaken dat er veel is waaruit je een identiteit en cultuur kunt afleiden. Wat evenzeer van belang is, en daar ligt ook een opdracht voor Oranjeverenigingen, is om allen die zich nieuw in Nederland vestigden of vestigen, daarvan deelgenoot te laten zijn. Wij kunnen eraan bijdragen dat velen zich kunnen identificeren met ons land. Wij kunnen eraan bijdragen dat velen die nieuw zijn in onze samenleving, onze cultuureigen gebeurtenissen/rituelen met ons kunnen gaan delen.

De auteur is voorzitter van de Bond van Oranjeverenigingen in Nederland.