Dichter bij dominee Kersten
Titel: ”In dienst van de Koning. Uit het leven van ds. G. H. Kersten”
Auteur: A. Vogelaar-van Amersfoort
Uitgeverij: de Ramshoorn, Goes, 2007
ISBN 978 90 76466 58 3
Pagina’s: 176
Prijs: € 9,95 (na 1 oktober € 13,95).
„Het is 6 augustus 1882. Die avond houdt opperwachtmeester Kersten trots zijn eerste zoon in de armen. Hij doet heel voorzichtig. Het is zo’n klein popje! Hij kijkt nog eens goed. Ja, echt, hij lijkt op Jannetje!” Het honderdjarig bestaan van de Gereformeerde Gemeenten was een mooie gelegenheid om een jeugdboek over ds. G. H. Kersten te schrijven. Mevrouw A. Vogelaar-van Amersfoort heeft deze klus geklaard. Zeker geen gemakkelijke opgave. Het is duidelijk dat er veel onderzoek aan vooraf is gegaan. Maar vooral is het een uitdaging om jongeren geboeid te krijgen voor iemand wiens leven voor een groot deel bepaald werd door preken, polemiek en politiek. Toch is het een heel leesbaar en boeiend boek geworden, sfeervol geïllustreerd met haast fotografisch aandoende tekeningen van Rino Visser.
”Uit het leven van ds. G. H. Kersten” is de ondertitel. De opzet is chronologisch en loopt van wieg tot graf. We maken kennis met Henri als schooljongen met een helder verstand. Onder de indruk van preken over dood en eeuwigheid, zoekt en vindt hij verzoening met God. We volgen hem als meester op de lagere school, terwijl hij her en der in het land gevraagd wordt een ”oefening” te houden. Dat gaat voor de negentienjarige Henri niet vanzelf. „Ik was erg moe, maar er zat voorin ook een man steeds met zijn hoofd naar beneden. Ik had er zo’n last van. Het ging gewoon niet meer. (…) Toen heeft de dominee de preek voor me afgemaakt.”
Toch blijkt zijn roeping tot dominee vervuld te worden. De weg voert naar Walcheren, naar het dorp Meliskerke. Er heersen twist en tweedracht maar door de komst van de jonge dominee komt er liefde en verbondenheid. En na verloop van tijd mag de jonge Kersten ook landelijk een samenbindende functie hebben rond de vereniging van 1907.
Zijn de eerste hoofdstukken geschreven vanuit het gezichtspunt van Henri of zijn moeder, na zijn huwelijk worden de gebeurtenissen soms ook beschreven door de ogen van de kinderen van ds. Kersten: van de jonge Adri, Henk en Sam bijvoorbeeld. Als de eerste Saambinder op de mat valt, zijn de kinderen er als eerste bij om dat nieuwe kerkblaadje te bekijken. Deze wisseling van perspectief heeft voordelen. Een kind zal zich eerder met hen identificeren dan met de drukbezette dominee. Toch maakt het vele wisselen van perspectief een wat onrustige indruk, zeker als het een paar keer binnen hetzelfde hoofdstuk gebeurt.
In het boek gaat het verder over de Theologische School, de oprichting van de SGP, de crisisjaren, de oorlog en de houding van ds. Kersten daarin. Het zijn geen gemakkelijke onderwerpen die de revue passeren. Desondanks weet de schrijfster de vertelstof op een eenvoudige en aansprekende manier te brengen. Dat komt vooral doordat er tussendoor veel wordt verteld over de gezinsomstandigheden. Dit brengt de dominee als persoon werkelijk dichterbij. Ook de diverse korte citaten dragen daaraan bij.
De jonge lezer zou zeker gebaat zijn geweest bij een verklarende woordenlijst. Er vallen soms woorden -antirevolutionairen, driekante steek, amendement- waarvan de betekenis niet meteen duidelijk is. En een lijstje met jaartallen is voor een boek als dit ook heel handig.
Karakteristiek voor de altijd werkzame dominee ds. Kersten is zijn levenseinde: al schrijvend aan zijn catechismusverklaring mag hij tot zijn Koning gaan, aan Wiens dienst zijn leven gewijd was.