Studenten vragen weer naar waarheid
Titel: ”Veritas. Geraakt door de waarheid”
Auteur: Kelly Monroe Kullberg
Uitgeverij: Medema, Vaassen, 2007
ISBN 978 90 6353 511 7
Pagina’s: 270
Prijs: € 17,95.
Veel studenten vragen weer naar wijsheid en naar waarheid, stelt de Amerikaanse Kelly Monroe Kullberg in haar boek ”Veritas. Geraakt door de waarheid”. „Ze willen weten wat blijvend is, wat relevant is en waarom.” Speciaal onder christenen ziet zij een kentering. „Er zijn slimme, jonge christenwetenschappers in opkomst.” Kullberg is oprichtster en coördinator van het Veritas Forum, een netwerk van christenstudenten en academici op Amerikaanse universiteiten. Kullberg geeft in haar boek, dat een vertaling is van ”Finding God Beyond Harvard”, een meeslepend relaas hoe het gedachtegoed van Veritas zich verspreidt over tal van universiteiten in heel Amerika. De boodschap is inderdaad ver buiten (beyond) Harvard, de bakermater van Veritas, gebracht. Kullberg reisde heel Amerika rond, waarvan dit boek een verslag geeft. Indrukwekkend zijn de pagina’s met de namen van vele honderden vrijwilligers, sprekers (ruim 400) en anderen die actief zijn voor Veritas.
Kullberg wil aanknopen bij de oorspronkelijke intenties van Harvard University, in 1636 opgericht door Engelse puriteinen. Het allereerste motto van Harvard luidde ”Voor Christus’ glorie” (In Christi gloriam), wat later werd veranderd in ”Voor Christus en de kerk” (Christo et Ecclesiae). Op het oorspronkelijke embleem stonden drie boeken afgebeeld: twee open boeken die met de tekst naar boven liggen -naar de door God geopenbaarde kennis- en een derde boek, met de tekst naar beneden: verbeelding van de beperkingen van de menselijke rede.
Het motto van Harvard werd later opnieuw veranderd in het huidige Veritas (= waarheid), maar het embleem verwijst niet langer naar Christus of naar de kerk. Het boek dat eens ondersteboven lag, is omgedraaid, als om de mens ervan te overtuigen dat het nog maar een kwestie van tijd is voor we alles weten, zo interpreteert Kullberg.
Geen abstractie
Kernovertuiging van het gedachtegoed van het Veritas Forum is dat waarheid geen abstracte zaak is, maar levende werkelijkheid, die doorwerkt in alle wetenschappen. Veritas is een Persoon, Jezus Christus, Wiens wezen liefde is. „Het is precies deze onstuitbaar liefhebbende God van de Bijbel, vader van de verloren zoon, Jezus, vriend van zondaren, die wij opnieuw bekend willen maken aan studenten en professoren.”
Voor Kullberg biedt het Evangelie ruimte voor het volle mens-zijn. De mens aan Harvard werd echter gereduceerd van ziel tot lichaam, versekst en gecommercialiseerd. „Al zat de universiteit vol slimme en goedbedoelende mensen, binge drinking, seksueel overdraagbare aandoeningen, depressies en zelfs zelfdodingen kwamen steeds vaker voor. Vragen over autoriteit, wijsheid en wat het betekent om mens te zijn, lagen voor het oprapen.”
Kullberg benadrukt de schoonheid van het volle leven. „We wensen een mentaal evenwichtig leven met morele en relationele kwaliteit.” Het Evangelie staat niet vijandig tegenover het leven, schrijft ze. Gods liefde brengt de mens tot volle ontplooiing. Iedereen is geschapen naar het beeld van God en heeft een intrinsieke waarde. Veritas gaat niet over religie, maar over het leven. „Het gaat over levenskunst en een nieuwe manier van zien.” Christenen hebben net zo veel vragen als zoekers en sceptici. „Er ligt nog heel wat mysterie op onthulling te wachten”, aldus Kullberg.
Niet alleen op Harvard, maar ook op elke campus zag Kulberg tekenen van wanhoop en leegte. Een tijdgeest van cynisme, eenzaamheid en demoralisering. In een tijd van postmodernisme houdt Kullberg een pleidooi voor een allesverbindende waarheid in plaats van onze eigen afzonderlijke en subjectieve waarheden. Het Evangelie is allesomvattend, samenhangend en vol van inhoud en hoop. „In onze huidige postmoderne cultuur gaat het meer om tégen zijn dan vóór zijn. Maar waar kunnen we voor zijn? En waarom?”
Denkers als Nietzsche en Derrida verliezen hun invloed, maar wie neemt hun invloedspositie over? De drie realiteiten die werkelijk antwoord geven op de meest elementaire vragen zijn: de kosmos (schepping), de Bijbel en de Persoon Jezus Christus. Ze vormen als het ware het programma van Veritas. De oprichters wilden niet zomaar wat vage idealen koesteren. „We begonnen te zien, te merken, dat er een toereikend kennisfundament voor hoopvolle actie in de wereld was. Voor die genezing was hoop nodig.”
Zelfmoord seculiere cultuur
In de herziene editie van ”Finding God at Harvard”, vorig jaar verschenen, stelt Kullberg dat we „de geleidelijke zelfmoord van de seculiere cultuur” meemaken. De boom is verrot van binnenuit. „Studenten voelen zich veiliger als twijfelaars dan als gelovigen, veiliger als eeuwige zoekers dan als eventuele vinders.” Dat geldt ook voor de hoogleraren. Een Harvardhoogleraar drukte het zo uit: veel hoogleraren zijn gelijk geworden aan „priesters die hun geloof hebben verloren maar toch hun banen hebben behouden.”
Het boeiende van het boek is dat Kullberg zowel het verstand als het hart van de student raakt. De eerste vragen tijdens de Veritasfora waren intellectuele, maar daarna volgden de vragen uit het hart. Bijna 40 procent van de universiteitsstudenten komt volgens Kullberg uit een gebroken gezin. De campussen zijn verworden tot bolwerken van spanning en conformisme, tot kloosters van secularisme.
De vertaling van het boek van Kullberg is ingeleid door prof. Cees Dekker, die in de kringen van de wetenschap in Nederland veel over zich heen kreeg doordat hij zich openstelde voor het gedachtegoed van Intelligent Design. Volgens prof. Dekker gaat de zoektocht naar waarheid volop door. Wetenschap is ten diepste een zoektocht naar waarheid. Hij stelt dat de vraag naar waarheid niet alleen in de Verenigde Staten maar ook in Nederland weer helemaal terug is op de kaart. Met Kullberg is hij van mening dat waarheid ten diepste is terug te voeren op de ultieme grond van het bestaan, op God.
Totaalvisie
Het zijn inspirerende woorden. Het Veritasnetwerk heeft inmiddels in Nederland zijn ingang gevonden en zal de komende jaren meer vorm krijgen. Dat vele universiteiten bolwerken van secularisme zijn geworden, komt mede door het (al dan niet bewust gekozen) isolement van christenstudenten en christenwetenschappers. Boeiend in het boek van Kullberg is vooral de totaalvisie op leven en wetenschap. Het Evangelie staat niet vijandig tegenover het leven, maar brengt dit juist tot volle ontplooiing. Het feit dat Amerikaanse universiteiten momenteel het voortouw nemen in het Veritasdenken, mag een inspirerend voorbeeld zijn voor de Nederlandse situatie. Ook ons land kan, evenals Amerika, bogen op een rijk universitair verleden met christelijke wortels.