Ouders strenger opvoeden
Strenger opvoeden, minder verwennen. Dat is wat Nederlandse ouders willen als het om de opvoeding van kinderen en jongeren gaat. Een onderzoek van het opvoedingsblad J/M onder ruim 600 ouders heeft dat aan het licht gebracht.
Ergernis over wangedrag blijkt overigens de drijfveer achter de nieuwe opvoedingsideeën te zijn, en dat is natuurlijk zwak. Opvoeden doe je vanuit een levensbeschouwelijke voedingsbodem, en dat is ook waar jongeren recht op hebben. Maar krijgen ze die grond onder de voeten als er enkel strenger wordt opgevoed? Waarschijnlijk niet, omdat Nederland levensbeschouwelijk volledig de weg is kwijtgeraakt.De behoefte aan strenger opvoeden lijkt om die reden vooral gevoed door grote verlegenheid onder ouders, waarbij in het zoeken naar een oplossing constant om de hete brij wordt heen gedraaid.
De enige vruchtbare invalshoek om de Nederlandse jeugd verder te helpen is die van de levensbeschouwing en de cultuur, en juist op dat terrein is er in opvoedingsland sprake van radiostilte.
Aanpak van wangedrag door de jeugd begint niet met de aanpak van die jeugd zelf, maar met die van de cultuur waarin hij dagelijks wordt gedrenkt. En daarmee met de aanpak van de volwassenen zelf, want zij zijn het die jongeren -voornamelijk vanuit lucratieve commerciële motieven- dagelijks met die cultuur confronteren. Dat de jeugd een zelfstandige, mondige leeftijdsgroep vormt, die een eigen plekje in de samenleving (en kerk!) verdient, is een illusie die het als eerste verdient opgeruimd te worden.
Westerse kinderen en jongeren zijn vandaag de dag de meest gemanipuleerde wezens op aarde, die niet wijs gemaakt worden tót volwassenen, maar wijs gemaakt worden dat ze volwassenen zíjn. Wat de horeca-, kleding- media-, reis- en muziekwereld op het oog heeft, is dat de jeugd zich vooral als consument volwassen gedraagt: koopkrachtig en kooplustig. Intussen helpt hij een jeugdcultuur creëren die levensbeschouwelijke trekken heeft gekregen, en die zich als een soort tegencultuur in ons midden bevindt.
In feite wórdt de Nederlandse jeugd al streng opgevoed, alleen zijn het andere volwassenen dan de ouders die de knoppen bedienen: de miljonairs die radiostations als TMF runnen bijvoorbeeld. Terwijl zij in hun Zuid-Franse paleisjes genieten van hun vermogen, mogen Nederlandse ouders (en hun buren) ’genieten’ van de uitwerking die hun opvoeding op de jeugd heeft.
Jeugdland, de wereld van jongeren waarin verantwoordelijkheidsbesef en volwassenheid achter de horizon zijn verdwenen, is uitgegroeid tot een monstrum dat jeugdcultuur heet en waaraan massa’s volwassenen dik geld verdienen. En net zomin als een olietanker is te keren door een zwak briesje, is de jeugd -die deze volstrekt irreëele en onverantwoordelijke cultuur dagelijks inademt- niet tot de orde te roepen met enkel een strengere aanpak.
Een cultuur slá je er niet uit, die hol je uit, en wel door er een volwassen levensbeschouwing en cultuur tegenover te zetten. Maar niet alleen dat, want alleen al vanwege de herrie zullen er ’aan de overkant’ dan ook knoppen uit moeten: opvoeden komt vandaag de dag niet het minst neer op al die volwassen verleiders van onze jeugd de deur uit te zetten en hun de toegang te ontzeggen.
De vraag is of de volwassen ouders van nu daartoe bereid zijn. Velen van hen zijn immers zelf in Jeugdland opgevoed, en weten nog nauwelijks de waarde van een volwassenencultuur in te schatten.
Voordat we onze jeugd weer echt kunnen opvoeden, lijkt het dus geboden om deze 40-plus jongeren tot volwassenen op te voeden. Een herintegratiecursus voor ’volwassenland’, dat is wat ze nodig hebben.