Zo werd donderdag bekend dat speelgoedfabrikant Fisher-Price anderhalf miljoen stuks plastic speelgoed uit de handel haalt, omdat de verf te veel lood bevat. Het speelgoed is in China geproduceerd.Het kostte China een paar maanden geleden moeite om toe te geven dat producenten in het land producten van slechte kwaliteit leveren, maar inmiddels worden dagelijks bedrijven ’schoongeveegd’ die verdacht worden van het leveren van gebrekkige producten.

De controle van bedrijven gaat gepaard met een pr-campagne, gericht op buitenlandse handelspartners. De erkenning van de problemen is een opmerkelijke verandering van beleid in het bureaucratische systeem dat doorgaans vatbaar is voor doofpotpolitiek.

Toen in april honden en katten doodgingen aan een voedselproduct met een ingrediënt uit China, was de eerste officiële reactie van Peking dat China daar niets mee te maken had. De internationale bezorgdheid over de veiligheid van Chinese voedselproducten verdween echter niet en er verschenen ook steeds meer berichten over nepproducten in de buitenlandse media. Er kwamen onder meer klachten over tandpasta, banden, visproducten en speelgoed. Verkeerde etikettering van ingrediënten voor medicijnen zou bovendien geleid hebben tot doden en zieken in Panama en Haïti.

Als gevolg daarvan nam de politieke druk van de Verenigde Staten en Europa op China toe. Politici eisten zekerheid over de veiligheid en kwaliteit van Chinese exportproducten.

De zorgen over Chinese producten bleven echter niet beperkt tot Europa en de VS. Japan verbood Chinese kipproducten, diepvriesspinazie en thee, nadat daar te veel antibiotica en resten van schadelijke chemische stoffen in werden aangetroffen. Hongkong blokkeerde vorig jaar de import van tarbot, nadat inspecteurs in de vis sporen van groene malachiet hadden aangetroffen. Groene malachiet wordt gebruikt tegen schimmelinfecties en kan kankerverwekkend zijn. Ook Taiwan en Rusland weerden visproducten uit China.

Na de aanhoudende stroom klachten over Chinese producten maken nu ook de Chinese autoriteiten zich zorgen over de export en ze vrezen voor sancties. Export en buitenlandse investeringen zijn de motor waarop de snelgroeiende Chinese economie draait. Volgens de Wereldhandelsorganisatie bereikte de Chinese export naar de VS 246 miljard dollar in 2005. In 1980 was dat nog slechts 31 miljard dollar.

Twee weken geleden executeerde China het voormalig hoofd van de Staatsdienst voor Voedings- en Geneesmiddelen (SFDA), omdat hij in 2005 steekpenningen zou hebben aangenomen in ruil voor goedkeuring van verschillende soorten medicijnen. Experts zeggen dat diverse organisaties die tot taak hebben de voedselveiligheid te controleren, ruziën over wie verantwoordelijk is voor gemaakte fouten.

De regering kondigde de afgelopen weken diverse maatregelen aan om het probleem aan te pakken. Bedrijven kunnen rekenen op controles en deze week liet Peking weten dat plaatselijke overheden verantwoordelijk zullen worden gehouden voor grote voedselvergiftigingen of andere gezondheidsbedreigingen veroorzaakt door vervuild voedsel.

Kranten in de hoofdstad kregen daarnaast een waarschuwing dat ze geen negatief nieuws over voedselveiligheid moeten brengen, meldde de South China Morning Post, een krant in Hongkong, deze week. Volgens sommige waarnemers overdrijven de buitenlandse media de zaak. „Al die negatieve berichten over het label ”Made in China” rieken naar psychologische oorlogsvoering”, zegt Zhang Guonqing, expert in internationale zaken aan de Chinese Academie voor Sociale Wetenschappen. „Het is goed de lasteraars eraan te herinneren dat China’s handelsoverschot een bewijs is van de mogelijkheden en de aantrekkingskracht van de Chinese economie.”