Schokkend over de Scheveningse boulevard
DEN HAAG - Boink! Tuktukchauffeur Rob van Haalen kan de kuil niet meer ontwijken. Zijn driewielig voertuigje geeft de dreun genadeloos hard door aan zijn lange passagier. Die vliegt een aantal centimeters omhoog en raakt met zijn hoofd het dak. Gelukkig bestaat dat uit zeildoek.
Een tuktuk mag dan weinig comfort kennen, bekijks trekt het driewielige karretje wel. „Je bent voor de meeste mensen een attractie” zegt Van Haalen voordat hij vertrekt voor een ritje langs de Scheveningse boulevard. Inderdaad, wie plaatsneemt in een felgekleurde tuktuk ziet verwonderde én bewonderende blikken.Op de mondaine boulevard met z’n dure auto’s verwachten mensen geen simpele driewieler. In Thailand mogen ze dan het straatbeeld bepalen, in Nederland moet men duidelijk wennen aan de eenvoudige voertuigen. Een paar kinderen zwaaien enthousiast als de tuktuk brommend voorbijkomt. Van Haalen claxonneert vrolijk terug.
Volgens de chauffeur wordt de bijzondere taxi vooral gebruikt door toeristen. Maar ook moeders die hun kinderen naar school willen brengen nemen de tuktuk, zeker als het regent. Op de achterbank is plaats voor drie personen.
Voorin zit Van Haalen op een kuipstoel. Hij bestuurt de tuktuk met een motorstuur. Met het rechterhandvat geeft hij gas, met zijn rechtervoet bedient hij de rem. De linkervoet rust op de koppeling, de linkerhand bedient de versnellingspook, die recht voor de bestuurdersstoel staat. Tijdens de rit gebruikt Van Haalen vooral de tweede versnelling. „De eerste moeten we overslaan, die veroorzaakt bij het optrekken te veel schokken.”
Een paar schokken meer of minder maakt ook niet meer uit. Vooral als Van Haalen langs de haven over een weg met kinderkopjes rijdt, hotsebotst de passagier alle kanten op. Als de tuktuk daarna ook nog eens een scherpe bocht maakt, moet hij zich met armen en voeten vastklemmen. De gordel omdoen is niet voor niets verplicht.
Het idee om met de tuktuk in Nederland te gaan rijden ontstond vijf jaar geleden bij Geert Kloppenburg en Martijn Beversluis toen zij op vakantie waren in Thailand. In Bangkok zagen zij honderden tuktuks voorbij komen. Waarom zou dat in Nederland niet kunnen? vroegen de nu 31-jarige ondernemers zich af.
Bij de Rijksdienst voor Wegverkeer (RDW) vingen ze bot. „In het bestaan van de RDW waren er nog maar vijftien tuktuks goedgekeurd voor de Nederlandse wegen, dus de dienst adviseerde: begin er niet aan”, vertelt Beversluis. „Maar we houden wel van een uitdaging en gingen er juist daarom mee aan de slag.”
Na veel aanpassingen werden de uit Thailand geïmporteerde tuktuks goedgekeurd en kon vorig jaar een pilot in Zandvoort van start gaan. Kloppenburg: „Dat bleek een denderend succes: in drie maanden vervoerden we met vijf tuktuks 20.000 mensen. We kregen uit handen van toenmalig minister Peijs een prijs voor ons innovatieve project.”
Sinds 1 juni rijden de tuktuks ook in Den Haag rond. Kloppenburg: „We werken op franchisebasis. Dat betekent dat een taxi- of vervoersonderneming in Den Haag via ons concept zo’n twintig tuktuks heeft staan. Hij verhuurt de voertuigen op zijn beurt weer aan bijvoorbeeld studenten voor 40 euro per negen uur. Als die veel ritten maken, hebben ze het geld er zo uit en alles wat er over blijft is voor henzelf.” Een ritje in Den Haag binnen een zone kost 3,50 euro per persoon, 5,00 euro voor twee personen en 6,50 euro voor drie personen. Wie een zonegrens overschrijdt, betaalt 3,00 euro extra.
Deze lage prijzen zijn andere taxiondernemingen in Den Haag een doorn in het oog. Daniël van den Berg van de Hofstad Taxicentrale vindt dat er sprake is van oneerlijke concurrentie. „Het mag dan een leuk gezicht zijn, de tuktuks snoepen wel ritjes voor onze neus weg. Ze kunnen een stuk goedkoper rijden omdat wij aan allerlei regels zijn gebonden en zij niet.”
Van den Berg somt een heel aantal verschillen op. „Tuktuks hoeven geen taximeter te gebruiken, wij wel. Bestuurders van tuktuks mogen zonder chauffeurspas rijden, terwijl wij daar juist veel geld in moeten steken.”
Kloppenburg vindt het allemaal maar onzin. „De consument is razend enthousiast over de service en de kwaliteit van de chauffeurs. Uit onderzoeken van Hogeschool Amsterdam en de Rijksuniversiteit Groningen blijkt bovendien dat 95 procent van onze klanten bestaat uit mensen die anders niet met de taxi zouden gaan. Wij vullen als het ware het gat tussen het openbaar vervoer en de taxi’s. Vandaar dat onder andere de NS en de Haagse Tram Maatschappij (HTM) met ons willen gaan samenwerken. We hebben 90 procent van de regels uit de taxiwet overgenomen, terwijl we reeds aan alle wettelijke vereisten van het ministerie voldeden.”
Kloppenburg denkt dat de tuktuks ook de andere grote steden in Nederland zullen veroveren. „In Amsterdam gaan we op 1 augustus starten, in Zandvoort zijn we net weer begonnen per 1 juli. Rotterdam lag ook in de planning voor dit jaar, maar door het enorme succes in Den Haag en Zandvoort tot nu toe willen we de havenstad uitstellen tot volgend jaar.”