Niet voor en niet tegen het klimaat
EINDHOVEN - In de officiële woordenlijst van de Nederlandse taal komt het woord klimaatneutraal nog niet voor. In de krant staat het zo goed als dagelijks; maar op het vliegveld van Eindhoven is het nog geen klapper.
Eindhoven Airport biedt zijn klanten sinds 16 april klimaatneutraal vliegen aan. Door een vrijwillige bijdrage kunnen passagiers meebetalen aan klimaatprojecten ter compensatie van de uitstoot van kooldioxide (CO2) die hun vlucht veroorzaakt.Uit een onderzoek van de Klimaat Neutraal Groep -een bedrijf dat zich inzet om klimaatverandering tegen te gaan- bleek eerder dat 54 procent van de reizigers op Eindhoven Airport bereid zou zijn dit te doen. In de praktijk viel het tegen: tot nu toe zijn bijna 1600 reizen gecompenseerd, bleek eerder deze week.
Al Gore, oud-vicepresident van de Verenigde Staten, heeft met zijn documentaire ”The Inconvenient Truth” en de serie concerten vorige week de discussie over het klimaat weer aangezwengeld. Hij maakt zich zorgen over de toename van CO2 in de atmosfeer, die wordt veroorzaakt door menselijk handelen en ertoe leidt dat de aarde opwarmt.
Om de toename van kooldioxide, en zo de negatieve gevolgen voor het klimaat te compenseren, promoten bedrijven als Eindhoven Airport klimaatneutraal handelen. Het is zowel mogelijk energie klimaatneutraal op te wekken, als de uitstoot van CO2 te neutraliseren door die te compenseren.
In Nederland leveren twee instellingen klimaatcompensatie voor vliegen door bomen te poten: Trees for Travel en de Klimaat Neutraal Groep. Bomen gebruiken CO2 om te groeien en zetten dat om in zuurstof. De kooldioxide wordt opgeslagen in de takken en bladeren. Zo heeft de stichting Trees for Travel door 1 miljoen bomen te poten meer dan 125.000 ton CO2 gecompenseerd.
Naast kooldioxide worden er ook andere broeikasgassen uitgestoten die een groot effect op het klimaat hebben. Om de vervuiling van een vlucht te berekenen, worden al deze emissies omgerekend in CO2-equivalenten. Simpelweg betekent dit dat de uitstoot van kooldioxide wordt vermenigvuldigd met een factor twee.
Beide instellingen maken voor het berekenen van de uitstoot gebruik van waarden die door de milieupoot van de Verenigde Naties, UNEP, zijn bepaald. Om 1 ton CO2 op te nemen, moeten vijftig bomen een jaar lang groeien. De bijdrage die de passagier betaalt, bestaat uit de kosten van het planten en beheren van de bossen.
Niet alleen vliegen kan klimaatneutraal gebeuren, ook autorijden, elektriciteit kopen en kamperen kan op een manier dat het niet bijdraagt aan klimaatverandering. Ook het organiseren van een klimaatneutraal concert, het produceren van klimaatneutraal bier, en klimaatneutraal werken behoort tot de mogelijkheden.
Het compenseren van CO2-uitstoot door bomen te planten, is geen langetermijnoplossing. Een boom slaat kooldioxide op. Daardoor is het tijdelijk uit de atmosfeer, maar als de boom verbrandt of doodgaat, komt de CO2 weer vrij. Tegenstanders van de klimaatneutraalhype noemen klimaatneutraal vliegen daarom uitstel van executie.
Klimaatneutraalinitiatieven kunnen zelfs averechts werken. Een consument kan zich minder milieubewust gaan gedragen, omdat hij zijn vrijwillige bijdrage aan CO2-compensatie al geleverd heeft.
De beste oplossing voor het milieu, volgens milieuorganisaties, is vooral het gebruiken van andere energiebronnen dan fossiele brandstoffen. Gebruik van aardolie en steenkool leidt bij verbranding tot extra kooldioxide in de atmosfeer. Bij het gebruik van biomassa, zoals koolzaad, wordt kooldioxide uitgestoten die al eerder door de planten is opgenomen.
Ook het eenvoudig beperken van energieverbruik is een milieuvriendelijke oplossing van het broeikasprobleem. Vandaar ook dat milieuorganisaties deze vormen van reductie van de uitstoot prefereren boven het compenseren van schadelijke emissie: voorkomen blijft beter dan genezen.