Het wetsvoorstel met betrekking tot de bevoegdheidswijziging, dat in 2001 in het parlement is aangenomen, verplicht de pabo’s om met ingang van het schooljaar 2001-2002 het onderwijsprogramma voor bewegingsonderwijs te versmallen, dat wil zeggen gericht op het jonge kind (groepen 1 en 2) aan te bieden. Met ingang van dat schooljaar leidt de pabo niet meer op tot het geven van bewegingsonderwijs in de groepen 3 tot met 8 van het basisonderwijs en de groepen bestemd voor leerlingen vanaf 7 jaar in het speciaal onderwijs. Helaas heeft de overheid met het invoeren van deze wijziging geen financiële middelen vrijgemaakt om dit op een goede manier te implementeren.De achtergrond van de wijziging is het feit dat er een spanning bestaat tussen de verkregen bevoegdheid en de bereikte startbekwaamheid van de afgestudeerden van de opleiding tot leraar basisonderwijs op het gebied van het bewegingsonderwijs. In de praktijk blijkt dat op veel scholen ’maar wat wordt gedaan’ bij het vak bewegingsonderwijs. Het vak wordt gezien als een welkome afwisseling van de overige schoolvakken, zodat leerlingen lekker kunnen ontspannen.

In onze visie is het doel van bewegingsonderwijs de bevordering van de motorische ontwikkeling van kinderen. Wil je dit als docent op een goede manier doen, dan moet een gedegen opleiding gevolgd worden. Dit is niet te bereiken door het volgen van ongeveer dertig lessen bewegingsonderwijs tijdens de pabo-opleiding. Veel lessen die door leerkrachten met de oude bevoegdheid gegeven worden, komen neer op slagbal en trefbal, want dat vinden de leerlingen zo leuk. Het mag duidelijk zijn dat hier geen sprake is van onderwijs.

Leerkrachten met de nieuwe bevoegdheid hebben een programma van ruim 800 uur gevolgd, waardoor zij in staat zijn kinderen op een goede manier te observeren. Tevens bieden zij leerlijnen op een goede manier aan en bieden zij motorische remedial teaching aan kinderen die een bewegingsachterstand hebben, zodat kinderen echt wat leren en zich kunnen ontwikkelen.

Twijfels
Het onderzoek van het CNV stelt dat de wijziging van de bevoegdheid tot veel problemen zou leiden. Wij vragen ons af of deze conclusie getrokken kan worden naar aanleiding van een enquête die bestaat uit vier vragen; wij hebben zo onze twijfels over de validiteit. Het zou goed zijn als er een vergelijkend onderzoek gedaan zou worden naar het effect van de lessen bewegingsonderwijs op het lesgeven en de waardering van kinderen door enerzijds leerkrachten met de oude bevoegdheid en anderzijds leerkrachten die de leergang gevolgd hebben. Uit een casestudy uitgevoerd door studenten van onze hogeschool blijkt dat de lessen gegeven door studenten die de leergang bewegingsonderwijs volgen positiever gewaardeerd worden door leerlingen en hun ouders, en ook zijn de motorische vaardigheden van deze leerlingen beter.

Wij zijn van mening dat de ’enquête’ en de conclusie die het CNV hieruit trekt te kort door de bocht gaan. Het zou wenselijk zijn als er een echt onderzoek zou plaatsvinden naar de effecten van de bevoegdheidswijziging op de motorische ontwikkeling van kinderen. Wij verwachten hiervan positieve resultaten en hopen dat op grond hiervan, en in het belang van de leerlingen, de overheid een financiële impuls geeft. Basisscholen kunnen dan in hun formatie leerkrachten met de nieuwe bevoegdheid meerdere dagen inzetten voor het vak bewegingsonderwijs, waardoor de leerlingen zich op een goede manier kunnen ontwikkelen.

De auteur is docent bewegingsonderwijs aan hogeschool Driestar educatief in Gouda. Hij schrijft namens de vakgroep bewegingsonderwijs.