Normaal valt er in april 40 millimeter
APELDOORN - Sinds 22 maart is in Nederland geen neerslag van betekenis gevallen. Volgende week komt er volgens de weerkundigen een einde aan de droge periode. Nog op tijd voor de landbouw?
De eerste hooioogst is binnen. Van het land gehaald op de uitzonderlijke vroege datum van 2 mei.Landbouwgronden zijn deze dagen makkelijk te herkennen. Stof dat hoog opwaait en beregeningsinstallaties die dag en nacht hun werk doen. In Flevoland en Noord-Holland draaien de waterkanonnen op volle toeren. De boeren halen het water onder andere uit het IJsselmeer. Langs de A7 ten noorden van Hoorn stond een installatie deze week zo hard aan dat zelfs het wegdek nat werd.
Het kost de betrokken boeren handenvol geld aan diesel om de machines draaiende te houden. Terwijl het water normaliter gratis uit de lucht valt.
Voor de landbouw was het een heel natte winter. Niet gunstig voor de structuur van de grond. Vervolgens is het kurkdroog geworden. In een normale aprilmaand valt er bijvoorbeeld in Noord-Holland bijna 40 millimeter regen.
De verdamping is door de aanhoudende zon en stevige oostenwind heel hoog. Het watertekort loopt in sommige streken dan ook op tot 60 of zelfs 70 millimeter.
Volgens het onderzoeksbureau WaterWatch, verbonden aan de Wageningen Universiteit, is duidelijk waarneembaar dat in Zeeland, Noord-Brabant en Limburg de uitdroging van de bodem sneller gaat dan in andere provincies. Ook de noordelijke kleigronden in Friesland en Groningen kennen een sterke uitdroging.
WaterWatch stelt een zogenaamde droogtekaart van Nederland samen. Daarop is te zien dat de situatie in de natuurgebieden onveranderd slecht blijft. De Veluwe is droog en ook heidegebieden in Noord-Brabant kennen een ernstig vochttekort. Friesland, het Groene Hart en de IJsselvallei blijven nat. Opmerkelijk is dat Overijssel en Gelderland nauwelijks problemen kennen.
Met name in de teelt van uien doen zich veel problemen voor. Driekwart tot 80 procent van de uienpercelen staat er slecht bij. Vooral in Zeeland, waar door het zoute water amper beregend kan worden, heeft het zaad op heel veel plekken niets gedaan.
Volgens de landbouworganisatie LTO zijn er lokaal problemen, maar is de droogte nog geen ramp. Boeren zijn gewend rekening te houden met de grillen van de natuur.
„Als we nu nog eens twee of drie weken geen regen krijgen, wordt het pas echt spannend”, aldus voorzitter Jaap Haanstra van de LTO-vakgroep Akkerbouw deze week in het Agrarisch Dagblad. Hij stelt dat een dergelijke lange droge periode in juni of juli veel slechter uitpakt.
Als er de komende tijd geen of te weinig regen valt, gaat de consument dat zeker merken. Door de uitzonderlijk droge aprilmaand komt de oogst van bieten, aardappelen en sommige groenten in het gedrang. Met name aardappels zullen snel duurder worden. Overigens is de trend dat consumenten met warm weer sneller naar sla, tomaten en komkommers grijpen. Voor de tomatenkwekers is dit dan weer het ideale weer.
De droogte biedt voor de landbouw zelfs voordelen. Als het in april veel regent, resulteert dat in zompige akkers, waar zelfs de breedste trekkerband het tegen aflegt. Dus kan de gier niet worden uitgereden en het pootgoed de grond niet in.