Uit een recent onderzoek van twee Driestar-studenten blijkt dat 97 procent van de gezinnen een pc heeft en een op de vijf gezinnen zelfs meer dan één. Die worden vaak gebruikt voor werk en studie, maar ook spelletjes blijken erg populair. Drie op de vijf gezinnen hebben een internetaansluiting en een royale meerderheid van die aansluitingen is ongefilterd. Slechts eenderde van de pc’s staat op een plaats waar goede sociale controle is: de huiskamer of de keuken.

De cijfers uit de enquête zijn weliswaar niet spijkerhard, maar bevestigen toch het beeld dat al bestond uit eerdere steekproeven op scholen en verenigingsavonden: de gereformeerde gezindte omarmt gretig de moderne media. Dat is tamelijk geruisloos gegaan, omdat de pc zijn carrière begon als tekstverwerker.

Intussen is het apparaat geëvolueerd tot vermaakscentrum. Elke nieuwe computer is standaard uitgerust met een dvd-drive. De dvd was oorspronkelijk bedoeld voor grote encyclopedieën die niet op een gewone cd-rom zouden passen, maar de praktijk is nu dat 99 procent van deze schijfjes een film bevat en dat de dvd de ouderwetse videoband aan het verdringen is. Onbewust beschikken veel gezinnen met een nieuwe computer nu automatisch over een ’videorecorder’, ook al zouden ze een los apparaat met die naam niet in huis willen hebben.

Nieuwe computers zijn ook standaard uitgerust met een modem om contact te maken met internet. De leverancier heeft al een reeks computerprogramma’s geïnstalleerd, waardoor het afsluiten van een abonnement met een gratis internetprovider slechts een druk op de knop vereist. Er kunnen heel legitieme redenen zijn waarom internet nodig is in een gezin, zeker als er studerende kinderen zijn, maar te vrezen valt dat veel gezinnen ondoordacht over deze lage drempel heen getrokken zijn.

Het taboe dat vanouds in kerkelijke kringen heeft gerust op de televisie, is hiermee feitelijk failliet. De vergelijking van tv met internet is vaak bekritiseerd, omdat de tv vooral passief entertainment brengt met een scheutje nuttige informatie, terwijl die verhouding bij internet juist andersom is. Dat neemt niet weg dat de mogelijkheden voor zondig vermaak bij internet veel groter zijn en dat de aangeboden ’informatie’ minstens zo indringend en schadelijk is als bij tv.

Daarbij gaat het niet alleen om de veelbesproken pornosites, maar ook om talloze sites over sport, glamour en muziek. De jeugd is daar erg gevoelig voor. Dat geldt niet minder voor het illegaal downloaden van muziek en films en voor de populaire chatboxen, waar nauwelijks zinnige informatie wordt uitgewisseld. Dat internet alleen gebruikt zou worden voor het weerbericht of de file-informatie, is een illusie.

Betekent dit dat de gereformeerde gezindte zich alleen van de wereld onderscheidt door een aantal jaren achter te lopen? Het gemak waarmee mensen een open internetaansluiting nemen, doet het ergste vrezen. Er kunnen redenen zijn waarom iemand meent niet genoeg te hebben aan de 27.000 sites van RDNet. Het lijkt er echter op dat de meeste mensen zo’n abonnement nauwelijks serieus overwegen. Er is zeker geen enkele reden denkbaar waarom iemand geen gebruik wil maken van een gefilterd internet zoals de EO of Solcon biedt, of het moet een financiële zijn. En wie zich een computer met modem kan permitteren, moet ook het geld voor internetfiltering kunnen opbrengen.

Een conclusie van het onderzoek kan zijn dat het kerkelijk spreken over internet -waarbij in alle gevallen is aangespoord tot distantie en minimaal filtering- blijkbaar weinig invloed heeft gehad, zelfs niet in de meest behoudende kringen. De tijdgeest van menselijke autonomie -we maken zelf uit wat goed is voor ons- is ook hier binnengeslopen. De ontwikkelingen zijn verder doorgedrongen in de gezinnen dan veel ambtsdragers beseffen.