„Wij als VNO-NCW zijn natuurlijk van de liberale markteconomie, maar we moeten toch kritisch kijken naar de vermindering van de beschermingsmaatregelen die bedrijven kunnen inzetten tegen eventuele ongewenste overnames”, aldus Wientjes.„Bij ABN AMRO gaat de markt zijn gang, maar misschien kan dit toch Den Haag wakker schudden. Wij zijn sinds het regeerakkoord heel kritisch: dit kabinet heeft geen visie hoe Nederland zich moet opstellen in een globaliserende wereld. Daar willen wij opnieuw met het kabinet over praten.”

Een woordvoerder van het ministerie van Financiën stelt dat het kabinet de discussie graag wil aangaan. „Het ziet, net als VNO-NCW, het belang van behoud van hoogwaardige werkgelegenheid en van hoofdkantoren”, aldus de zegsman. Hij wijst erop dat minister Bos (Financiën) bij een EU-vergadering over speculatieve beleggingsfondsen al duidelijk heeft gemaakt dat hij een aantal maatregelen in gedachte heeft.

„Het is wel opmerkelijk dat VNO-NCW hierover kennelijk alle heil van de overheid verwacht”, stelt de woordvoerder. „Ook de relatie met vermeende vermindering van beschermingsmogelijkheden is ons niet duidelijk. ABN AMRO had zichzelf best kunnen beschermen als het had gewild, maar heeft er zelf voor gekozen dat niet te doen.”

Volgens Tweede Kamerlid Omtzigt van regeringspartij CDA wordt Wientjes op zijn wenken bediend met een kabinetsreactie. Hij wees erop dat de Kamer komende maand van het kabinet een reactie verwacht op de adviezen van de commissie onder leiding van Jean Frijns over de naleving van de code-Tabaksblat voor goed ondernemingsbestuur. Daarbij komt volgens Omtzigt ook de rol van de aandeelhouders aan de orde.

Zo heeft de commissie-Frijns over de rol van durfkapitalisten in het Nederlandse bedrijfsleven alle betrokken spelers geraadpleegd over de dialoog tussen beursgenoteerde ondernemingen en hun aandeelhouders.

Een van de adviezen eind vorig jaar betrof dat aandeelhouders met een belang van 5 procent of meer in een bedrijf hun intenties kenbaar moeten maken. Door deze verplichtstelling moet de rol van de aandeelhouders helderder worden.

Kamerlid Weekers van oppositiepartij VVD waarschuwt dat „we niet meteen in de kramp moeten schieten als de openmarkteconomie zijn werk doet en buitenlandse banken een Nederlandse willen overnemen.” Hij wees erop dat er een paar jaar geleden nog schande van werd gesproken toen ABN AMRO in Italië werd tegengewerkt bij de overnamestrijd om de bank Antonveneta.

De VVD’er verwacht een meer „offensieve houding” van het Nederlandse bedrijfsleven, dat in zijn ogen van de eigen kracht moet uitgaan. Wel kan premier Balkenende volgens Weekers meer een ambassadeursrol op zich nemen. Daarbij moet vooral nagedacht worden over hoe Nederland als vestigingsland voor internationale bedrijven aantrekkelijk kan blijven, in plaats van nu een discussie opwerpen over beschermingsconstructies.