De digitale nota komt eraan, zo maakten ING, Rabobank en ABN AMRO vorige week bekend. In de toekomst ploffen rekeningen met aangehechte acceptgiro’s niet meer op de mat, maar lichten ze op in het internetbankierenprogramma. Consumenten krijgen per e-mail, sms of een knipperend icoontje op de banksite de melding dat een rekening is binnengekomen. Met enkele muisklikken kan het bedrag worden voldaan. Een simpele en minder foutgevoelig werkwijze, aldus de banken.Helemaal nieuw is het systeem niet. De Rabobank introduceerde vorig jaar al de Notabox, waar inmiddels 15.000 klanten gebruik van maken. De aankondiging vorige week dat grootbanken dit initiatief breder in de markt gaan zetten, maakte veel reacties los.

Diverse ouderenbonden reageerden verontrust. Het Nationaal Fonds Ouderenhulp vreest dat ouderen door het initiatief van de banken buitenspel worden gezet. „Van de 65-plussers heeft de helft de beschikking over een computer en slechts 38 procent maakt gebruik van internet. Dat betekent dat een heel grote groep ouderen geen computer heeft en kennis van de digitale snelweg of van sms ontbeert.” Ook internetmijders zagen donkere wolken samenpakken. De ophef was voor SGP-fractieleider Van der Vlies reden om vragen te stellen aan minister Zalm.

De banken tonen zich verrast door de onrust. „Mensen hoeven zich absoluut geen zorgen te maken”, „voorbarige berichtgeving” en „consumenten hebben niet goed gelezen”, zo klinkt het in koor.

„We zetten de digitale nota naast de papieren versie, voor het gemak van de klant”, legt woordvoerster Anoesjka Aspeslagh van de Postbank uit. „Er is geen sprake van dat we de traditionele acceptgiro gaan uitfaseren.” ING laat zich in dezelfde bewoordingen uit.

Volgens woordvoerster Loth Kroeger van ABN AMRO „beslist de klant uiteindelijk. Wij komen tegemoet aan de wensen van de klant. Zolang die papier wil gebruiken, bieden wij die mogelijkheid.”

René Loman van de Rabobank maakt een vergelijking met de automatische incasso. „Daar kunnen mensen ook zelf voor kiezen. We zullen mensen nooit dwingen om te gaan internetbankieren.”

Geruststellende woorden, maar de vraag is hoe lang die belofte geldt. „Zolang bedrijven en particulieren daarom vragen”, aldus Loman. „Je zult nooit 100 procent internetgebruik krijgen.” De zegsman constateert wel dat het bankieren via internet een hoge vlucht neemt, juist onder zestigers en zeventigers.

De banken willen niet uitsluiten dat de papieren nota eens verdwijnt. Kroeger van ABN AMRO: „Op een gegeven moment zal alles digitaal zijn. Maar dat loopt zo’n vaart niet. Uiteindelijk ligt het aan de consument. We blijven naar hen luisteren, ook al gaat het om een kleine groep.”

Waarschijnlijker is het dat bedrijven bepalen wanneer bankieren met papier tot het verleden behoort. Een klein aantal ondernemingen, waaronder TNT, Univé en Pro Life Zorgverzekeringen, maakt nu al gebruik van de Notabox. Forse besparingen liggen voor het bedrijfsleven in het verschiet: druk- en verzendkosten van de 200 miljoen jaarlijkse acceptgiro’s behoren bij digitaal betalen tot het verleden.

Wanneer hele sectoren de digitale variant dwingend voorschrijven, heeft een consument simpelweg niets meer te kiezen. Alle mooie beloften van de banken ten spijt. Postbankwoordvoerster Aspeslagh: „We gaan ervan uit dat bedrijven hun verantwoordelijkheid nemen.”