Beieren is Beieren niet meer
MÜNCHEN - Als er een politiek conflict is, wordt er met modder gegooid. Bij de Beierse christendemocraten (CSU) is het al niet anders.
Het was dinsdag de Duitse sensatiekrant Bild die het bericht in de wereld verspreidde dat de Beierse minister van Landbouw en politiek rivaal van de belaagde premier Edmund Stoiber, Horst Seehofer, een buitenechtelijke relatie heeft. Duitse dagbladen zijn het erover eens dat de geruchten bewust naar buiten zijn gebracht. Tegelijkertijd verwacht niemand dat de berichten over de relatie Seehofers positie zullen schaden. Ook in het conservatieve Beieren hoeft een politicus blijkbaar niet meer iemand van onbesproken gedrag te zijn.Ruim tien jaar geleden lag dat nog anders. De Süddeutsche Zeitung roept het jaar 1993 in herinnering. In dat jaar streden de toenmalige partijleider Theo Waigel en minister van Binnenlandse Zaken Edmund Stoiber om de Beierse kanselarij. Er waren indertijd mensen uit het Stoiberkamp die journalisten vroegen of ze in Waigels huwelijksleven waren geïnteresseerd. Uiteindelijk publiceerden boulevardkranten „de volledige waarheid” over Waigel, die -intussen al jaren van zijn toenmalige echtgenote gescheiden- een relatie met zijn huidige vrouw Irene Epple had.
Waigel maakte daarna geen enkele kans meer. Hij werd als echtbreker aan de schandpaal genageld. De fractie keerde hem de rug toe en men kwam automatisch bij Stoiber uit. Stoiber toonde zijn gelukkige vrouw Karin en zijn twee leuke blonde dochters, kortom, een keurige familie. De kanselarij was voor hem.
Het blijkt dat onthullingen over iemands privéleven bijna altijd om de macht gaan en zelden om de moraal. Het weekblad Der Spiegel memoreert de eerste Duitse bondskanselier, Konrad Adenauer. Als hij een minister achter zich wilde krijgen bij een moeilijke discussie schroomde hij niet aan de bewindsman te vragen: „Weet je vrouw eigenlijk dat je een vriendin hebt?”
Tot eind jaren vijftig konden gescheiden mannen geen officier bij het Duitse leger worden. Dat was in strijd met de erecode. De tijden zijn veranderd. Van de vorige regering in Berlijn, die van Gerhard Schröder, hadden zeven bewindslieden een echtscheiding achter de rug. En ook bij de christendemocraten, die het gezin hoog in het vaandel hebben, rust er op echtscheidingen geen taboe meer. Angela Merkel is daarvan een sprekend voorbeeld.
Een aantal Duitse christendemocraten gaat wel heel makkelijk met het huwelijk om. Der Spiegel noemt als voorbeeld Christian Wulff, de minister-president van Nedersaksen, die „zich nonchalant voor de lopende camera van vrouw en kinderen heeft laten scheiden en er zonder enige gêne in het openbaar voor uitkomt dat hij een nieuwe vriendin heeft.” En in Hamburg regeert een CDU-burgemeester die van zijn homoseksuele geaardheid geen geheim maakt.
In Beieren was dat allemaal ondenkbaar. Beter kan worden gezegd: tot voor kort. Dat blijkt uit de geruchten die over Horst Seehofer zijn verspreid. Mogelijk zijn ze naar buiten gebracht door handlangers van Edmund Stoiber. Dat ligt voor de hand, maar is niet bewezen.
De boulevardkrant Bild vond publicatie gerechtvaardigd omdat Seehofer zich afficheert als een man van het gezin. Inderdaad stond Seehofer afgelopen zomer met vrouw en kinderen op de omslag van een magazine. Partijgenoten en journalisten in Berlijn wisten overigens al dat Seehofer er een vriendin op nahield. Men sprak of berichtte er niet over omdat men dit als een privéaangelegenheid zag.
Het valt op dat de berichten over Seehofer in Beieren amper voor beroering zorgen. Blijkbaar wankelt het traditionele huwelijk in Beieren en worden buitenechtelijke relaties als de normaalste zaak van de wereld geaccepteerd. Beieren is Beieren niet meer.