Het jaar van de economische opleving
AMSTERDAM (ANP) - Het jaar van de langverwachte en veelgehoopte economische opleving: 2006. Na het barsten van de internetbel, die aandelenmarkten wereldwijd een knauw gaf, en de terrorismegolf aan het begin van dit millennium kan Nederland in 2006 eindelijk de broekriem laten vieren.
Na jaren van matige groei en zelfs krimp is de Nederlandse economie in 2006 plotseling een van de koplopers van de Europese Unie. De kleine en relatief flexibele economie van de Lage Landen profiteert naar verhouding sterk van de robuuste wereldeconomie en de aanhoudende economische spurt van China.Naast het jaar van het economisch herstel is 2006 ook het jaar van de megaovernames door durfkapitalisten. Deze investeringsmaatschappijen doen een record aan overnames.
JANUARI
Stand AEX-index: 436,78
01 - Rusland misbruikt zijn machtspositie als grootste aardgasproducent ter wereld. Als vergelding voor de onafhankelijke koers legt de grootmacht buurland Oekraïne een verviervoudiging van de gasprijs op. Oekraïne weigert, waarop Rusland de gasleveranties afsluit. Dit leidt vervolgens tot gastekorten in Europa.
03 - Onrust in de mondiale autowereld. Autoconcern General Motors lijdt over 2005 een verlies van 10,6 miljard dollar. De grootste autobouwer ter wereld schrapt 30.000 banen. Concurrent Ford kondigt een reductie van 25.000 banen aan. Om de kosten te drukken schrapt ook Volkswagen tienduizenden banen in Duitsland.
13 - Shell waarschuwt dat de olielevering vanuit Nigeria vertraging oploopt. Een dag eerder vernielen rebellen een belangrijke oliepijpleiding en worden vier buitenlandse onderaannemers van Shell ontvoerd. Ook in de maanden daarna ontvoeren en doden militanten medewerkers van oliebedrijven in Nigeria.
27 - Mittal doet een overnamebod op concurrent Arcelor. Het Indiase staalconcern wil in totaal 18,6 miljard euro betalen. Mittal is de grootste staalproducent ter wereld, het Europese Arcelor de nummer twee.
FEBRUARI
Stand AEX-index: 451,64
07 - Een historische dag voor Akzo Nobel. Het chemieconcern neemt na bijna vijftig jaar afscheid van zijn geneesmiddelendivisie, die slecht past bij zijn divisies chemie en verf. Voor analisten en beleggers komt de verzelfstandiging van het farmabedrijf Organon als een verlossing.
13 - Het Centraal Bureau voor de Statistiek meldt dat de energierekening aan het begin van het jaar gemiddeld met 7,5 procent is gestegen ten opzichte van december 2005. Reden is de sterk gestegen olieprijs. In november maakt Nuon bekend dat een gemiddeld huishouden bij deze energieleverancier in 2007 117 euro meer aan gas en licht kwijt zal zijn.
MAART
Stand AEX-index: 456,91
15 - Sony stelt de introductie van zijn nieuwe spelcomputer PlayStation 3 uit tot november. Het bedrijf heeft technische problemen met de console. Eerder was al bekend geworden dat het concern in de clinch ligt met de elektronicabranche over copyrightbescherming vanwege de dvd-speler in het apparaat. Later besluit Sony de Europese introductie nog verder uit te stellen, en wel tot maart 2007.
APRIL
Stand AEX-index: 469,74
25 - Het gaat erg goed met de producent van navigatiesystemen TomTom. Na een succesvolle introductie op de beurs in maart stijgt het aandeel sterk in waarde en verhoogt het bedrijf zijn omzetraming. Het meldt voor 2006 uit te gaan van een omzet van 1,1 miljard tot 1,3 miljard euro. In februari was nog 1 miljard tot 1,1 miljard euro voorzien. Eind oktober verhoogt TomTom nog een keer zijn omzetraming.
MEI
Stand AEX-index: 470,77
18 - SNS Reaal maakt zijn debuut op de aandelenbeurs met een introductiekoers van 17 euro. Bij de introductie trekt de bank-verzekeraar zo’n 30.000 particuliere beleggers. De ’kleine belegger’ neemt daarmee voor ruim een vijfde deel in de 1,2 miljard euro die SNS Reaal met de beursgang ophaalt.
19 - Het gerechtshof in Amsterdam laat een onderzoek uitvoeren naar de aandelentransacties van Dexia. Het onderzoek moet uitwijzen of de bank daadwerkelijk aandelen heeft gekocht voor zijn klanten met, de voor velen desastreuze, aandelenlease. Een groep ontevreden klanten meent dat Dexia de effecten voor deze leasecontracten nooit heeft aangeschaft. In september blijkt dat de bank de aandelen indertijd daadwerkelijk heeft gekocht. De groep gedupeerden blijft tegen het algemene schikkingsvoorstel, de zogeheten Duisenbergregeling, protesteren.
22 - De rechtbank in Amsterdam veroordeelt drie gewezen bestuurders van Ahold tot hoge boetes en voorwaardelijke celstraffen. Volgens de rechter hebben Cees van der Hoeven, Michiel Meurs en Jan Andreae het aanzien van het Nederlandse bedrijfsleven „in ernstige mate geschaad.” De straffen vallen lager uit dan de eis van het openbaar ministerie, dat om onvoorwaardelijke gevangenisstraffen had gevraagd voor de Aholdfraude. De rechtbank acht niet alle verdenkingen bewezen. Begin november maakt het supermarktconcern bekend dat het zijn Amerikaanse dochter US Foodservice, waar in het verleden op grote schaal is gefraudeerd, gaat verkopen.
25 - Twee voormalige topmannen van de Amerikaanse energiegigant Enron worden schuldig verklaard aan onder meer fraude. De malversaties van Jeffrey Skilling en Kenneth Lay leidden in 2001 tot de ineenstorting van Enron. Oprichter Lay overlijdt voordat hij de cel in moet, maar Skilling moet 24 jaar achter de tralies. Voormalig financieel topman Andrew Fastow krijgt een gevangenisstraf van 6 jaar.
JUNI
Stand AEX-index: 441,15
02 - De effectenbeurs van New York, de New York Stock Exchange (NYSE), en Euronext kondigen aan dat zij willen fuseren. De New Yorkse beurs wil Euronext, de exploitant van de beurzen in Amsterdam, Parijs, Lissabon en Brussel, overnemen voor bijna 8 miljard euro. In december wordt bekend dat de Europese toezichthouders voorlopig akkoord gaan met de fusie.
JULI
Stand AEX-index: 427,57
11 - Informatie- en uitgeefconcern VNU beëindigt zijn beursnotering. De onderneming gaat over van een naamloze vennootschap in een besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid. Valcon, de nieuwe eigenaar van het bedrijf, heeft 98,97 procent van de aandelen verworven.
13 - Grote problemen voor vliegtuigbouwer Airbus. De productie van het dubbeldekstoestel van Airbus, de A380, loopt door technische problemen voor de tweede keer in een halfjaar tijd grote vertraging op. Binnen een paar uur verliest het aandeel van moederconcern EADS een kwart van zijn waarde.
27 - De onderhandelingen over een vrijere wereldhandel in het kader van de Doharonde worden opgeschort. De leden van de G-6 (Verenigde Staten, Europese Unie, Australië, Japan, Brazilië en India) kunnen het niet eens worden over het afbouwen van de landbouwsubsidies door de VS, de importheffingen op landbouwproducten door de EU en het verder openstellen van de markten van ontwikkelingslanden voor industriële goederen en diensten uit de rijke landen.
AUGUSTUS
Stand AEX-index: 454,93
01 - KPN verliest veel telefonieklanten door de opkomst van het bellen via internet. In het tweede kwartaal zeggen 253.000 klanten voor vaste telefonie hun aansluiting op. In het eerste kwartaal waren dat er nog 194.000 en in geheel 2005 ongeveer 360.000. KPN weet dit verlies echter gedeeltelijk op te vangen door zelf klanten te strikken voor bellen via internet.
02 - Getronics presteert teleurstellende cijfers over het tweede kwartaal. Om kosten te besparen, gaat de automatiseerder wereldwijd meer dan duizend voltijdsbanen schrappen. Bij Getronics werken wereldwijd ongeveer 25.000 mensen. Op de beurs keldert de koers van het aandeel. Later is het gedwongen om bedrijfsonderdelen te verkopen en verlaat financieel directeur Theo Janssen onverwacht het bedrijf.
21 - Het Brits-Nederlandse it-bedrijf LogicaCMG kondigt voor de tweede keer in een jaar tijd een grote overname aan. De onderneming brengt een bod van ongeveer 11,9 miljard Zweedse kroon (1,3 miljard euro) uit op haar Zweedse branchegenoot WM-data.
29 - Het noodlijdende supermarktconcern Laurus verkoopt zijn Edahwinkels aan Sligro en Sperwer. Laurus moet de winkels verkopen onder druk van zijn banken, die vinden dat het concern de schulden moet terugdringen. Het supermarktconcern is in de problemen gekomen door de prijzenslag in de supermarktbranche en door de mislukte ombouwoperatie van alle winkels tot Konmarfilialen.
SEPTEMBER
Stand AEX-index: 470,56
07 - Twee grootaandeelhouders van Stork willen het industriële concern opsplitsen. Het bedrijf moet zich louter met de bouw van vliegtuigonderdelen en andere activiteiten in de lucht- en ruimtevaart gaan bezighouden. Andere divisies moeten worden verkocht, vinden investeringsmaatschappijen Centaurus Capital en Paulson & Co. Stork is samen met zijn personeel tegen. Tijdens een aandeelhoudersvergadering in oktober stemt een meerderheid van de aandeelhouders in met splitsing van het bedrijf. Een maand later verwerpt Stork de plannen van Paulson en Centaurus echter definitief. De voorstellen zijn „niet in het belang van de onderneming”, aldus het concern. Centaurus en Paulson kondigen daarop aan dat zij alle aandeelhouders opnieuw bijeen willen roepen in een poging het vertrouwen in de raad van commissarissen van het bedrijf op te zeggen. Ook supermarktbedrijf Ahold en chipmachinefabrikant ASMI verzetten zich tegen de druk van durfkapitalisten die hun strategie willen wijzigen.
26 - De omstreden chloortransporten over de Nederlandse spoorwegen zijn voorbij. Met de opening van twee nieuwe chemische fabrieken in Delfzijl door chloorproducent Akzo Nobel is transport over land niet meer nodig. De ’rijdende bommen’ leidden vooral in de jaren zeventig en tachtig tot heftige maatschappelijke discussies.
27 - Een noviteit in het Nederlandse bedrijfsleven: chemieconcern DSM introduceert een zogenaamd loyaliteitsdividend. Trouwe aandeelhouders krijgen een bonusdividend uitgekeerd als ze hun stukken minimaal drie jaar vasthouden.
OKTOBER
Stand AEX-index: 483,32
04 - De bestuursvoorzitter van KLM, Leo van Wijk, stapt in mei volgend jaar op. Zijn opvolger zal zich, in tegenstelling tot Van Wijk, niet bezighouden met strategische beslissingen. Die worden in Parijs genomen, bij de houdstermaatschappij Air France-KLM.
12 - Albert Heijn gaat halalvlees aanbieden. Het is voor het eerst dat de supermarktketen een speciaal op moslims gericht product in de schappen heeft. Minder dan een maand later stopt het bedrijf echter alweer met de verkoop van dit vlees van onverdoofd ritueel geslachte dieren. Albert Heijn zwicht hiermee voor de duizenden protesten die het in korte tijd heeft ontvangen. De keten zal wel vlees van verdoofd geslachte dieren als halal, Arabisch voor toegestaan, blijven verkopen.
20 - Het Indiase conglomeraat Tata komt met een overnamebod op het Brits-Nederlandse staalconcern Corus. Door het samengaan ontstaat de op vier na grootste staalproducent ter wereld, gemeten naar productie. In november mengt het Braziliaanse staalconcern Companhia Siderurgica Nacional (CSN) zich echter in de strijd om Corus. CSN heeft het bestuur van Corus benaderd met een hoger bod. In december verhoogt Tata zijn bod.
21 - Albert Heijn kondigt aan in december met zijn prijzenoorlog te stoppen. De grootste supermarktketen van Nederland wil de prijsverschillen met zijn concurrenten niet verder verkleinen. Albert Heijn begon in het najaar van 2003 op grote schaal met prijsverlagingen.
27 - Industrial & Commercial Bank of China (ICBC) gaat naar de beurs en haalt meer dan 20 miljard dollar op. Een van de grootste beursgangen ooit. Ook het beursdebuut van het Russische staatsolieconcern Rosneft eerder dit jaar trekt grote aandacht.
NOVEMBER
Stand AEX-index: 486,81
09 - Het staalconcern Mittal, dat aan het fuseren is met Arcelor, komt mogelijk in de AEX-index van de Amsterdamse effectenbeurs. Beursbedrijf Euronext zegt dat in een voorlopige selectie. De aandelen van SNS Reaal en Tele Atlas komen in aanmerking voor opname in de Midkapindex, net als BinckBank.
13 - Philips breidt zijn lichtdivisie uit met de overname van een Belgische fabrikant van plafond- en buitenverlichting. Het elektronicaconcern betaalt 550 miljoen euro in contanten voor Partners in Lighting International (PLI). Het bekendste merk van het bedrijf is Massive.
14 - Het OM besluit het faillissement van Van der Hoop Bankiers te onderzoeken. Het besluit valt na de presentatie van de conclusies die de curatoren van de failliete bank hebben getrokken. De problemen bij de bank begonnen medio 2000 met dubieuze bemiddelingen in winstvennootschappen, waarbij regels zijn overtreden.
14 - De Eerste Kamer beslist dat de energiebedrijven zich voorlopig niet hoeven op te splitsen. Eerder roept de dreigende splitsing in een leverings- en een productiebedrijf veel weerstand op in de sector. Onder meer Essent en Nuon vrezen dat zij zonder de kostbare netten een makkelijke overnameprooi worden voor buitenlandse concerns.
22 - De voorgenomen fusie tussen de zorgverzekeraars Menzis, Agis en Delta Lloyd is van de baan. De ledenraad van Menzis geeft aan onvoldoende vertrouwen te hebben in het samengaan.
DECEMBER
Stand AEX-index: 479,00
07 - De rechtbank in Rotterdam veroordeelt voormalig bestuursvoorzitter Cees van D. van Air Holland tot anderhalf jaar celstraf, waarvan zes maanden voorwaardelijk. Zijn financiële rechterhand Paul G. moet drie jaar de cel in. Daarvan zijn zes maanden voorwaardelijk. De voormalige top van luchtvaartmaatschappij Air Holland heeft miljoenen euro’s witgewassen.