„Olie-industrie Iran in 2015 ingestort”
WASHINGTON (AP) - Iran ziet zijn inkomsten uit olie in snel tempo teruglopen. Als het verval van zijn olie-industrie zo doorgaat, zal deze inkomstenbron in 2015 zijn opgedroogd.
Dat zegt Roger Stern, hoogleraar economische geografie aan de Johns Hopkins Universiteit, in een tijdschrift van de Amerikaanse Academie van Wetenschappen. Volgens Stern zou een militaire aanval op Iran dan ook onverstandig zijn. „Het enige wat het land op dit moment kan verenigen is als je het bombardeert. Hier heb je een probleem dat zichzelf kan oplossen.”Iran verdient ongeveer 50 miljard dollar (37,9 miljard euro) per jaar met de export van zijn olie. Stern schat dat die inkomsten jaarlijks met 10 tot 12 procent afnemen. Dat betekent dat de export over minder dan vijf jaar zal zijn gehalveerd en in 2015 geheel tot stilstand gekomen. Stern voorspelt dat de afnemende olie-export, een vijandig klimaat voor buitenlandse investeerders en slechte staatsplanning Iran ernstig zullen destabiliseren.
Zo’n twintig jaar geleden, ruim voordat de Amerikaanse president George Bush Iran indeelde bij zijn as van het kwaad, stationeerden de Verenigde Staten al militairen in het Golfgebied om te voorkomen dat daar een supermacht zou ontstaan die de olieaanvoer naar de VS in gevaar zou kunnen brengen. Irak werd gestopt in de Golfoorlog van 1991, maar Iran is nog steeds het voorwerp van Amerikaanse dreigementen.
Volgens Sterns analyse is het heel wel mogelijk dat Iran probeert kernwapens te maken, zoals de VS en de Europese landen vrezen. Maar Iran kan ook gelijk hebben als het zegt uit pure noodzaak te werken aan kernenergie voor civiele doeleinden. De olieproductie loopt terug en gas en olie worden in Iran voor zwaar gesubsidieerde prijzen verkocht, terwijl er niet wordt geïnvesteerd in de olie-industrie. „Bij een enorme binnenlandse vraag en slecht management kan kernenergie, gefinancierd door Rusland, tegemoetkomen aan een reële behoefte aan meer elektriciteit”, aldus Stern.
In 2004 vormde de olie-export 65 procent van het inkomen van Iran. Iran produceert ongeveer 3,7 miljoen vaten olie per dag. Dat is ongeveer 300.000 vaten minder dan het door de OPEC aan Iran toebedeelde quotum, wat over een jaar berekend neerkomt op 5,5 miljard dollar (4,17 miljard euro) aan gederfde inkomsten. Als het onvermogen van Iran om zijn raffinaderijen op peil te houden daarbij wordt gerekend, komt het verlies op 10 tot 11 miljard dollar (7,5 tot 8,3 miljard euro), zegt Stern. „Dat is het beeld van een industrie in verval.”
Als de VS nog een paar jaar geduld kunnen oefenen, zullen zij een veel meegaander Iran aantreffen, zegt hij. „Wat zij zichzelf aandoen is veel erger dan alles wat wij zouden kunnen doen.”