Hij is de jongste uit een gezin met vier kinderen, zoon van een Veluwse huisarts. Afgelopen voorjaar wilde Frans Mens (21) weg van huis. Op school -mbo marketing en communicatie- liep het allemaal niet zoals hij wilde, een jaar de wijde wereld in leek hem op dat moment de ideale oplossing. „M’n eerste gedachten gingen richting Australië, maar ongeveer iedereen die gaat backpacken wil daarheen. Het was me trouwens ook te duur.”Via Travel Active in Venray -een bemiddelingsbureau voor reislustige jongeren die tijdens hun reis willen werken- kwam hij uit op IJsland. In oppervlakte 2,5 tot drie keer zo groot als Nederland, met nog geen 300.000 inwoners. „Vanuit Nederland gaat hier bijna niemand heen om te werken. Wel ontmoet je veel Duitsers en verder komen er veel meer meisjes werken dan jongens. De meesten boeken voor een maand of twee, drie.” Mens had van meet af aan de bedoeling langer te blijven.

Hij kwam te werken bij Lax-a, een hengelclub met onder andere veel accommodaties in IJsland, bij uitstek een natie voor de hengelsport. „Lax-a heeft verspreid over het land zogenaamde lodges staan. Hier in Hella is zelfs een kleine nederzetting, een dorpje van vijf huisjes. In het noorden van het land staat soms maar één groot huis van Lax-a.” In Hella stroomt de rivier vol vis achter de lodges langs. Aan de horizon is de sneeuwtop van IJslands bekendste werkende vulkaan Hekla zichtbaar.

De IJslandse carrière van Mens startte in juni aan de noordkant van het land, in Blanda. Dat plaatsje ligt aan een rivier die van zuid naar noord stroomt: vanaf een gletsjer richting Noordelijke IJszee. „De rivieren zitten vol met zalm en forel, maar het visseizoen is hier heel kort. In Blanda bijvoorbeeld wordt slechts zestig zomerse dagen gevist. Daarna wordt de rivier alweer te vuil door gruis en modder die vanaf de gletsjer worden meegevoerd. In het zuiden duurt het seizoen negentig dagen.”

De prijzen voor een dag vissen in een IJslandse rivier zijn wisselend, maar altijd enorm. Op de sites Lax-a.com of Lax-a.is staan ze niet vermeld en Mens denkt niet dat z’n baas ze graag ziet afgedrukt. In het informele circuit zijn ze echter gemakkelijk na te vragen. Het starttarief ligt voor IJsland rond de 1000 euro per hengel per dag, de duurste rivier kan voor die termijn tot 3750 euro per hengel kosten. Bekend is dat leden van de Amerikaanse jetset zich graag een weekendje naar IJsland laten vliegen, een visuitstapje van zomaar 6000 euro.

Mens: „De boeren met een rivier langs hun land verkopen de licenties en de overheid bepaalt hoe lang er met hoeveel hengels mag worden gevist. Dat aantal is streng gelimiteerd, ter bescherming van de visstand. Per rivier mogen slechts twee, of zes, of acht hengels in het water zijn. Ik heb het zelf ook wel gedaan, maar dan gratis: op het moment dat er een groep een dag eerder vertrekt, vallen wij even in. Ik heb een keer drie forellen achter elkaar verschalkt. Best dure visjes, ja. Je staat met een visbroek aan midden in de stroming. Gaaf om te doen.”

Normaal gesproken heeft Mens in het seizoen echter andere bezigheden „De lodges moeten worden beheerd. Ik ben ingehuurd om ze klaar te maken voordat de gasten komen. De bedden worden opgemaakt, de eetzaal ingericht, de keuken georganiseerd en allerlei andere zaken moeten worden geregeld. Zolang de vissers er zijn, ben je er voor hen, samen met een -bijna altijd- IJslandse kok die voor het eten zorgt. Als de gasten na het weekend vertrekken, mag jij de boel weer opruimen.”

Gedurende zijn periode in Blanda waren er ook door de week gasten; toen hij aansluitend naar het zuidelijk gelegen stadje Hella werd overgeplaatst, beperkte het werk zich tot de weekends. Nadat het seizoen sloot, ging Mens achter een andere tijdelijke baan aan die hij vond in een nabijgelegen kippenslachterij. „Ik werk daar samen met een jongen uit Estland die ook in de lodge bivakkeert.”

Mens boft, beseft hij: Lax-a bedeelde hem ook voor buiten het seizoen een auto toe en kost en inwoning zijn gratis. „Mijn enige echte kosten zijn de verzekering en de brandstof voor de auto.” Zijn maandelijkse 130.000 IJslandse kronen (omgerekend 1430 euro) kunnen bijna in hun geheel naar de bank.

Had hij in juni moeite om in slaap te komen, in dit jaargetijde komt het verlangen naar wat meer zonlicht boven. „Op 21 december is het maar twee uur licht, vertelden ze me.” Hij ziet zichzelf de komende jaren nog wel werken voor Lax-a. „Ik kan het goed vinden met m’n manager en zij met mij. De crème de la crème van de financiële wereld komt langs. Behalve IJslanders komen er Fransen, Engelsen, Amerikanen en Japanners vissen. Doorgaans geven de gasten ons ook nog vette fooien.”

Zou IJsland ooit gaan vervelen, dan wil Mens ook andere landen waar Lax-a zit in overweging nemen. „Argentinië, Rusland, Noorwegen, Schotland, Groenland. Er zijn nog plaatsen genoeg waar ik wel heen zou willen en ik kan niet ontkennen dat mijn bloed wat onrustig is. Ik had al veel gereisd met m’n ouders, maar heb nooit eerder zoiets moois gezien als dit land.”