De opmars van Google Earth en TomTom verhindert niet dat uitgeverij Wolters-Noordhoff doorgaat met het uitgeven van echte atlassen. Er gaat tenslotte niets boven het bekijken van landkaarten en het bladeren in een boek. Daarom kwam onlangs ”De Bosatlas voor jou!” op de markt, een junioruitgave van de Bosatlas. Een kleurrijk, informatief boek voor kinderen van 8 tot 14 jaar. Ook volwassenen zullen zich er niet mee vervelen. Ooit geweten dat er in Barneveld zestig keer zo veel kippen wonen als mensen? En dat het dorp Gasselterboerveenschemond in Drente de langste plaatsnaam van Nederland heeft? Dat de oppervlakte van de Grote Oceaan groter is dan al het land op aarde bij elkaar? De ”De Bosatlas voor jou!” staat vol met dit soort weetjes. Het is namelijk niet zozeer een atlas zoals die in het onderwijs gebruikt wordt met vooral kaartmateriaal, maar meer een kijk- en leesboek met foto’s en wetenswaardigheden. Dit boek -dat trouwens niet misstaat in een schoolbibliotheek- is bedoeld voor nieuwsgierige kinderen die thuis ook eens het een en ander willen opzoeken.

Oer-Hollands
Uniek aan ”De Bosatlas voor jou!” is het Nederlandse perspectief van waaruit de atlas geschreven is. Atlassen voor kinderen zijn vaak buitenlandse vertalingen en daarin ontbreken uitgebreide gegevens over bijvoorbeeld de Nederlandse provincies. In deze atlas gaan de eerste bijna veertig pagina’s juist uitsluitend over Nederland. Alle provincies komen in een dubbele pagina aan bod. Telkens is de opbouw hetzelfde: De linkerpagina begint met een grote foto en een kleiner kaartje met detailinformatie. De rechterpagina biedt een duidelijke, niet al te volle overzichtskaart van de provincie. In korte tekstfragmenten wordt achtergrondinformatie gegeven.

Bij de provincie Zeeland staat bijvoorbeeld een foto van de Oosterscheldekering. In enkele zinnen wordt verteld over de strijd van de Zeeuwen tegen het water. Verder zien we op deze bladzijde een kaartje van de Deltawerken met daarover korte tekstfragmenten. En dan op de rechterpagina een kaart van de provincie Zeeland, compleet met in de rechterbovenhoek de Zeeuwse vlag. Tussendoor nog een grappig weetje: Het naambord van het dorpje Boerenhol is volgens de ANWB het meest gestolen plaatsnamenbord van Nederland.

Marokko en zo
Ook verderop in de atlas blijkt de Nederlandse insteek. Na Nederland komt in zo’n dertig pagina’s Europa aan bod. Dan volgen de overige werelddelen, die het elk met beduidend minder pagina’s moeten doen. Opvallend is dat de drie landen Marokko, Turkije en Suriname een aparte behandeling krijgen: uitgebreid aandacht voor deze landen die vanuit het verleden of heden een speciale band met Nederland hebben. Deze keuze kunnen de schrijvers zeker verantwoorden, maar toch komt het een beetje magertjes over als van een immens werelddeel als Afrika enkel een land als Marokko -dat niet eens zo representatief is voor dat werelddeel- eruit wordt gelicht. Jammer verder dat een kaart van Israël ontbreekt; in eerdere schoolatlassen kwam deze altijd standaard voor. Wel zijn alle vlaggen van de wereld, met daarbij de belangrijkste gegevens van het desbetreffende land, opgenomen.

De wereld in getallen
Bladerend door dit forse boek kom je ongetwijfeld onder de indruk van de grootsheid van de aarde. Vooral de tabellen die telkens terugkomen, doen je soms duizelen. Azië in getallen bijvoorbeeld: landoppervlak: 44.538.000 vierkante km, aantal landen: 48, aantal inwoners: 3.970.000.000, grootste stad: Tokyo met 32 miljoen inwoners. Het leuke van deze atlas is dat ze aardrijkskundige weetjes afwisselt met geschiedkundige: de Mount Everest, de hoogste berg ter wereld, werd in 1953 voor het eerst beklommen. Hongkong was meer dan honderd jaar het eigendom van het Verenigd Koninkrijk. In 1997 gaven de Britten de stad terug aan China. Qua projectie komen de kaarten realistisch over, hoewel nergens aandacht gegeven wordt aan verschillende soorten projecties. Dat is voor deze leeftijdscategorie natuurlijk ook nog niet zo relevant. Hetzelfde geldt misschien ook voor de schaal waarop kaarten zijn weergegeven zijn; toch had deze wel vermeld mogen worden: wat is tenslotte een kaart zonder schaalaanduiding?

”De Bosatlas voor jou!” is gelukkig niet doortrokken van vooringenomen evolutionistische denkbeelden. Slechts een enkele keer struikel je over de term ”miljoenen jaren”. Speciaal zijn de prachtige satellietbeelden die deze atlas verrijken, van elk werelddeel wel één of meer.

Leuk
Op dat achterflap gaat het over „de allerleukste Bosatlas.” Volgens woordvoerder J. Russchen van uitgeverij Wolters-Noordhoff is bewust gekozen voor een vrolijke insteek. Daarom besteedt de atlas relatief veel aandacht aan sport (Tour de France) of aan Nederlandse pretparken, maar minder aan wereldproblemen als de kloof tussen rijk en arm of honger in de Derde Wereld. Russchen: „Wij hebben een bewuste keuze gemaakt voor de leefwereld van kinderen, voor wat kinderen leuk vinden.”

Leuk is ook de bijgevoegde cd-rom met topografische spelletjes die tot 15 januari gratis met dit boek meegeleverd wordt. En leuk is de topoquiz op internet die de uitgever organiseert, en waarmee kinderen tot half december allerlei prijzen kunnen winnen (www.bosatlastopoquiz.nl). De prijs is dit prachtige boek zeker waard: voor 40 euro kun je tenslotte geen wereldreis maken.