De strijd tussen Tokio en Moskou spitst zich toe op de vier zuidelijkste eilanden van de keten. Volgens Japan liggen ze op het geologische Hokkaido-vlak en zijn het derhalve geen Koerillen. Ze worden in Japan de Noordelijke Gebieden genoemd. De Sowjets en later de Russische Federatie beschouwen de vier echter gewoon als Koerillen en dus als hun grondgebied.Japan kreeg in 1875 de zeggenschap over de Koerillen van Rusland in het Verdrag van St. Petersburg. In ruil daarvoor gaf het keizerlijke hof de controle over het eiland Sachalin af aan Tsaristisch Rusland. De relatie tussen Rusland en Japan in het Verre Oosten bleef echter problematisch en mondde in 1904 uit in een kortstondige oorlog die uitliep op een Japanse zege.

In de Tweede Wereldoorlog kwamen de twee kemphanen opnieuw tegenover elkaar te staan. Sowjettroepen trokken in de laatste dagen van WOII ten strijde tegen Japan en veroverden onder meer Mantsjoerije op de Japanners. De twee landen zijn formeel nog steeds in staat van oorlog omdat de kwestie over de vier eilanden nog niet is opgelost.

Het conflict speelt zich de laatste jaren voornamelijk af op visserijvlak. Japanse boten varen volgens Rusland illegaal de visrijke wateren rond de Koerillen binnen om daar „te stropen”. Het komt daarbij geregeld tot aanvaringen tussen Russische grenspatrouilles en vissers. In augustus schoten grenswachten nog een Japanse visser dood en brachten de boot waarop hij zich bevond op. De kapitein werd beboet.