Nederlaag Bush bij verkiezingen
NEW YORK - De Amerikaanse kiezers hebben de regerende Republikeinse Partij dinsdag bij de tussentijdse verkiezingen in de VS een duidelijke onvoldoende gegeven. De Republikeinen verloren hun meerderheid in het Huis van Afgevaardigden; zij verloren ook zetels in de Senaat, maar of zij hun meerderheid daar ook kwijtraken was vanochtend nog onduidelijk.
Rond vier uur woensdagmorgen konden de Democraten rekenen op zeker twintig extra zetels in het Huis van Afgevaardigden; dat is meer dan de vijftien zetels die zij minimaal nodig hadden om de meerderheid van de Republikeinen over te nemen. Bij de Senaat ging het nog om twee zetels die de Democraten moesten winnen. De uitslagen waren nog onzeker, waarbij de kans bestaat dat in Virginia opnieuw geteld moeten worden, omdat de uitslag daar te krap was.Voor veel kiezers vormden de corruptie in Washington en de oorlog in Irak belangrijke factoren bij deze verkiezingen. Voor Nanci Pelosi, voorzitster van de Democratische fractie in het Huis van Afgevaardigden, is het duidelijk dat de kiezers vooral in Irak „verandering” willen. „Meneer de president, wat Irak betreft hebben de kiezers duidelijk gekozen voor een koerswijziging”, aldus Pelosi, die de eerste vrouwelijke voorzitter van het Huis van Afgevaardigden wordt.
Pelosi wordt door critici vaak afgeschilderd als een revolutionaire heethoofd, maar als voorzitster van het Huis zal zij water in de wijn moeten doen wil zij resultaten bereiken. Dat geldt ook voor president Bush, wiens beleid volgens velen dinsdag ter discussie stond, ook al was het presidentschap niet in het geding. Het parlement beheert in Washington namelijk de uitgaven en beslist daarover.
„Dat is potentieel natuurlijk een machtig politiek wapen, maar of dat Bush kan dwingen om zijn Irakbeleid bij te stellen -zoals veel Democraten hopen- valt te betwijfelen. „Geen koerswijziging tot de overwinning is bereikt” luidde Bush’ mantra de afgelopen jaren en ik kan mij nauwelijks voorstellen dat een Democratisch gedomineerd parlement deze koppige president kan overtuigen van een koerswijziging in Irak”, aldus politiek analist David Boaz van het Cato Research Instituut in Washington.
Geen enkele zittende Democraat verloor zijn of haar zetel. Een van de herkozen senatoren was Hillary Clinton, die haar Republikeinse tegenstander John Spencer verpletterend versloeg met een voorsprong van 37 procent van de stemmen. Ook zij pleitte voor „verandering” in Washington. Deze ruime zege voor haar tweede ambtstermijn biedt haar volgens velen een goede uitgangspositie om in 2008 een gooi te doen naar het presidentschap.
De Republikeinen verloren ook enkele gouverneurschappen, maar Arnold Schwarzenegger behoorde niet tot de verliezers. Hij werd door de Californiërs opnieuw bevestigd als hun gouverneur. In verschillende staten moesten de kiezers zich ook uitspreken over zogeheten ”initiatieven”.
In Zuid-Dakota stond een verbod op vrijwel alle vormen van abortus ter discussie. Met 56 procent van de stemmen werd dat verbod door de kiezers verworpen.