Met pijn in het hart moest de Surinaamse Partij van de Arbeid (SPA) tijdens de coalitiebesprekingen van vorig jaar afstand doen van het ministeriële bolwerk van Transport, Communicatie en Toerisme (TCT). Daarmee verloor de minipartij ook de grip op onder meer het staatsbedrijf SLM, waar in de afgelopen decennia vooral SPA-leden en -sympathisanten en vakbondsleden van de met de arbeiderspartij verweven C47 zijn gestationeerd. Mede als gevolg daarvan dient het bedrijf met de minuscule luchtvloot vandaag de dag maar liefst 600 werknemers van een inkomen te voorzien.Het is een illusie te denken dat het veel beter zal gaan onder het huidige politieke bewind van A Combinatie (AC), dat TCT nu onder haar hoede heeft. Het spelletje van heers en verdeel gaat weer vrolijk verder, met als meest opvallende benoeming die van Leo Brunswijk, broer van AC-topper Ronnie, op de post van president-commissaris.

Maar wie je er nu ook neerzet, er is toch al geen redden meer aan. De veel te dure, van de KLM overgenomen, Boeing 747-300 en de MD-82 vliegen vaker te laat dan op tijd. En zo af en toe is het vervoeren van de president of andere hoogwaardigheidsbekleders belangrijker dan het nakomen van de verplichtingen tegenover de betalende reiziger.

Nu heeft het de maatschappij de afgelopen maanden ook niet bepaald meegezeten. Op het moment dat de lucratieve samenwerking met de KLM eerder dit jaar werd beëindigd en de trans-Atlantische vluchten volledig op eigen kracht moesten worden uitgevoerd, verdween de Boeing 747-300 als gevolg van een dom ongeluk op Schiphol voor vele weken in de hangar voor reparatie.

Bij de keuze van huurtoestellen bleek men ook al geen gelukkige hand te hebben. Mankementen en zelfs muizen zorgden voor vertraagde en afgeblazen vluchten. Wie nog enig vertrouwen in de SLM had, koos daarna eieren voor zijn geld en boekt sindsdien bij de KLM. En vanaf 29 oktober kunnen zij ook op een toestel stappen van Martinair, het kleinere charterzusje van de KLM.

Martinair vliegt tweemaal per week op en neer tussen Schiphol en Paramaribo, waarvan één keer met een tussenstop op Tobago. TUI ziet vooralsnog af van een reguliere verbinding, maar de kans is groot dat ook zij volgend zomerseizoen koers zet richting Suriname. Tussen al dit geweld van de grote luchtvaartreuzen moet de SLM overeind zien te blijven.

De verwachting is niet dat de noodzakelijke bezem op korte termijn wordt opgepakt, afgaande op de woorden van verantwoordelijk minister Alice Amafo, die wel zegt in te zien dat moet worden ingegrepen. „Ondoordachte maatregelen zullen niet helpen, ik wil wel binnen een redelijke termijn uitsluitsel hebben.”

De belangrijkste aanbeveling van deskundigen is het ontslaan van een aanzienlijk deel van het personeel, wat politiek veel te gevoelig ligt. Dat kan kiezers kosten.

Samenwerking met andere regionale luchtvaartmaatschappijen in de regio zou uitkomst kunnen bieden, niet alleen voor de SLM maar ook voor al die andere Caraïbische maatschappijen die in de problemen zitten. Geen enkel (ei-)land lijkt daartoe bereid te zijn. Luchtvaartmaatschappijen worden beschouwd als een nationale trots en veel landen gruwelen bij het idee dat niet alleen hun vlag, maar ook die van andere landen op de toestellen prijken.

Een uiterste optie is samenwerking met grote luchtvaartmaatschappijen, zoals KLM of Martinair, wat in feite neerkomt op een overname. Maar dan zal er eerst echt schoon schip moeten worden gemaakt. Want aan een bedrijf dat is geïnfiltreerd door politiek en vakbonden, zullen deze maatschappijen de vingers niet willen branden.

In luchtvaartkringen heerst de verwachting dat de SLM het zomerseizoen van 2007 niet haalt, of er moet een wonder geschieden. Voor de reizigers op de trans-Atlantische route betekent dat een zorg minder, die kunnen dan immers kiezen voor KLM en Martinair.

Regionaal kan Suriname dan echter in een isolement geraken, omdat de overheid de luchthaven in de afgelopen jaren nagenoeg heeft dichtgetimmerd voor buitenlandse nieuwkomers. Alleen met buurlanden Brazilië en Guyana bestaan dan nog rechtstreekse verbindingen.

Ongetwijfeld zal vanuit de politiek alles worden gedaan om te voorkomen dat de nationale trots omvalt, bijvoorbeeld door vanuit de staatskas de bankrekening van de SLM een draaglijker aanzien te geven. Maar dan nog zal het bedrijf een bodemloze put blijven, waar politiek en vakbond meer plezier aan beleven dan de reizigers.

Run op visa bij einde monopolie
AMSTERDAM (ANP) – Het consulaat van Suriname in Amsterdam heeft het deze dagen razend druk met het verstrekken van visa aan toeristen en aan mensen die hun familie in de voormalige kolonie willen bezoeken.
Viceconsul Henk Vreugd denkt dat de extra belangstelling voor een toegangsbewijs voor zijn land verband houdt met 1 november. Woensdag komt het monopolie van KLM en SLM op vluchten tussen Nederland en Suriname te vervallen. Martinair gaat vanaf die datum ook heen en weer vliegen over de Atlantische oceaan.
De algemene verwachting is dat de prijzen voor tickets omlaaggaan nu het monopolie verdwijnt. Zowel Martinair als Surinam Airways hanteert deze dagen actietarieven.
„De laatste weken komen er dagelijks tussen de 200 en 300 mensen langs voor een visum”, zei Vreugd gisteren. „Dat zijn er ongeveer twee keer zo veel als vorig jaar rond deze tijd.”
De toerismesector verwacht dat de extra vluchten tussen Nederland en Suriname zullen leiden tot lagere prijzen en meer bezoekers over en weer. „Normaliter is het rond deze tijd vrij rustig, maar de laatste drie weken hebben we iedere dag lange wachttijden voor de visumbalie”, aldus de viceconsul.