Van der Mooren onderzocht 1000 leerlingen en 55 docenten op vijf Groningse scholen. Docenten werd gevraagd aan te geven hoeveel tijd ze tijdens de lessen inruimden voor opvoedingstaken. Leerlingen moesten aan de hand van een aantal voorbeeldsituaties aankruisen voor welk gedrag ze zouden kiezen als ze een dergelijke situatie zouden meemaken in de praktijk.Docenten kunnen opvoedingstaken op twee manieren aan de orde stellen, zegt Van der Mooren: direct en indirect. „Van de directe manier is sprake als de docenten een vak geven dat in zijn geheel aan sociale regels en sociale omgang is gewijd. Op een indirecte manier kan opvoeding aan de orde komen, wanneer docenten reageren op een incident in de klas. Reageert een leerling zich tijdens een driftbui onbesuisd af, dan kan hij dat in de groep aan de orde stellen. En daarbij benadrukken dat het ook anders kan.”

Tijdens haar onderzoek ontdekte Van der Mooren dat opvoedingstaken een veel zwaarder gewicht hebben voor docenten in het vmbo. Zij leggen meer de nadruk op de wenselijkheid van bepaalde sociale normen. Ook wijzen ze leerlingen meer op het nakomen van afspraken en het belang van orde en structuur in de dagelijkse bezigheden ten opzichte van hun collega’s op havo/vwo.

Deels schrijft Van der Mooren dat toe aan een verschil in vakken. „Het onderwijsprogramma is op het vmbo zo ingericht dat de sociale omgang nu eenmaal vaker aan de orde komt, bijvoorbeeld bij een vak als verzorging. Toch denk ik dat vmbo-docenten voor de klas ook reageren op de leerlingen. Het is ook de vmbo-leerling zelf die om een andere aanpak vraagt.”

De aanwijzingen van docenten komen tussen de oren van leerlingen terecht, constateert Van der Mooren. „Leerlingen zijn geneigd hun gedrag aan te passen aan de sociale normen die de docent aan de orde stelt.”

De orthopedagoge constateert daarbij dat de invloed van docenten op het sociaal gedrag zelfs groter lijkt te zijn dan die van de ouders. Maar daarbij past ook een kanttekening: jongeren in de adolescentenfase zetten zich nu eenmaal graag tegen hun ouders af.

„Vergeet ook niet dat vmbo-docenten zulke leerlingen pas zien als het pubers zijn geworden”, zegt Van der Mooren. „Ouders hebben dan al een hele basis gelegd.”

Dan is er nog een verklaring waarom de schoolnorm het kan winnen van de thuisnorm. Van der Mooren: „De docent zit in de situatie dat hij een hele groep kan winnen voor zijn standpunt. Tussen de ouders en het kind is de relatie veelal een-op-een.”