Phelps was niet de eerste die de relatie tussen deze twee fenomenen onderzocht. Ook Milton Friedman deed onderzoekswerk op dit gebied, hetgeen er onder meer toe leidde dat hij in 1976 de Nobelprijs kreeg.In tegenstelling tot andere collega’s vroeg Edmund Phelps niet alleen aandacht voor bekende factoren die van invloed zijn op de relatie tussen inflatie en werkloosheid, maar ook voor de moeilijk meetbare factor „verwachtingen.”

De verwachtingen van werknemers voor de economische ontwikkeling, hun invloed op de prijsvorming en de gevolgen hiervan voor de koopkracht, droegen volgens Phelps bij aan de looneisen die werden gesteld.

Aan de andere kant koesterden ook ondernemers verwachtingen ten aanzien van de economische ontwikkeling en loononderhandelingen die -hoewel moeilijk meetbaar- toch reële factoren in de prijsontwikkeling bleken te zijn.

„Hoe praktisch dit inzicht is, kun je momenteel zien in het beleid van de Federal Reserve onder Ben Bernanke. Die volgt Phelps’ theorie duidelijk in de beslissingen over het rentebeleid”, aldus Richard Iley, chef-econoom van BNP Paribas in New York.

Het telefoontje van de Koninklijke Zweedse Academie voor Wetenschappen bereikte Phelps ’s morgens om zes uur. „M’n vrouw maakte mij wakker en zei dat er een internationaal telefoongesprek voor mij was; het duurde even voordat ik begreep waar het over ging”, aldus Phelps. De Nobelprijs voor de economie behoort niet tot de oorspronkelijke Nobelprijzen die worden uitgereikt ter nagedachtenis aan Alfred Nobel. De prijs werd in 1969 door de Zweedse (centrale) Riksbank aan de andere Nobelprijzen toegevoegd. De prijswinnaar krijgt een bedrag van 10 miljoen Zweedse kroon (1,1 miljoen euro).

De Nederlander Jan Tinbergen was in 1969 de eerste die de Nobelprijs voor economie kreeg. Sinds 1999 werd de prijs steeds door meerdere mensen gedeeld, maar dit jaar is het alleen Phelps die in aanmerking komt. De hoogleraar wist nog niet precies wat hij met het geld gaat doen. „Waarschijnlijk beleggen”, zei hij maandag.