De armoede is onder Nederlandse ouderen een stuk lager dan in andere Europese landen. Internationaal gezien steekt de zorg voor kinderen daar mager bij af. De verlofregelingen voor ouders en de kinderopvang zijn beperkt, de onderwijsuitgaven relatief laag.De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) stelt dat in het rapport ”De verzorgingsstaat herwogen”, dat maandag aan premier Balkenende wordt aangeboden. Hierin wordt nagegaan hoe Nederland zich het beste kan voorbereiden op de vergrijzing en de globalisering.

Volgens de WRR maken deze ontwikkelingen het nodig om de verzorgingsstaat ingrijpend te hervormen. De afgelopen decennia hebben steeds kleine aanpassingen plaatsgevonden. Die waren vooral bedoeld om de betaalbaarheid van de regelingen te verbeteren en om ervoor te zorgen dat uitkeringsgerechtigden meer geprikkeld worden om aan de slag te gaan.

Volgens de WRR is dat laatste behoorlijk gelukt. Vrijwel nergens in Europa nemen meer mensen deel aan het arbeidsproces; alleen in Denemarken is het aantal hoger.

Om nog meer winst te boeken moet er volgens het rapport een volgende stap worden gezet. Voor wie werkloos wordt moet er werk of scholing beschikbaar komen. De WRR stelt daarom voor om voor jongeren tot 25 jaar het recht op bijstand te vervangen door een recht op werk of scholing.

Daarnaast moet in de verzorgingsstaat de komende jaren meer de nadruk liggen op het „verheffen” van de bevolking, vindt de WRR. Het opleidingsniveau moet dus omhoog.

Ook de kinderopvang moet verbeteren. Die moet volgens het rapport minstens een aantal dagen per week een basisvoorziening worden, net als dat nu met onderwijs het geval is. Vooral voor kinderen van allochtone herkomst, die vaak met een leerachterstand aan de basisschool beginnen, is dat van belang.

Het grootste probleem voor de verzorgingsstaat is volgens de WRR dat er steeds meer maatschappelijke tegenstellingen ontstaan. Het gaat niet alleen om de oude controverse tussen arm en rijk, maar ook tussen ouderen en jongeren, hoog en laag opgeleiden en vooral autochtonen en allochtonen. Gemeenten kunnen volgens de WRR een verbindende rol gaan spelen. Zij moeten daarvoor dan meer financiële en wettelijke mogelijkheden krijgen.