De liberalen vinden het onterecht dat ambtenaren „zich onttrekken aan de hun opgedragen taak vanwege persoonlijke geloofsovertuigingen. Godsdienst als reden om delen van de wet niet uit te voeren is onacceptabel.”De plicht voor ambtenaren van de burgerlijke stand om ook homohuwelijken te sluiten komt in het verkiezingsprogramma van de VVD te staan, zo hebben VVD-leden vrijdag uitgesproken tijdens een deelsessie op het verkiezingscongres van hun partij in Den Haag. Zaterdag stelt de partij tijdens de tweede en laatste dag van het congres het verkiezingsprogramma definitief vast. Een verbod op erkenning van gewetensbezwaren bij het sluiten van homohuwelijken stond niet in het conceptprogramma, maar de VVD-partijcommissie tolerantie diende een wijzigingsvoorstel in. Gemeenten moeten op dit moment ruimte bieden aan ambtenaren die gewetensbezwaren hebben tegen het sluiten van homohuwelijken.

Verder streeft de VVD ernaar om artikel 1 van de Grondwet, dat handelt over antidiscriminatie, tot superbeginsel te verheffen. Dat streven stond al in het conceptverkiezingsprogramma. Pogingen van verschillende afdelingen om de klassieke grondrechten -zoals de vrijheden van godsdienst, meningsuiting en onderwijs- dezelfde waarde toe te kennen als artikel 1, strandden.

Zo stelde de VVD-partijcommissie binnenlandse zaken dat het toekennen van een superstatus aan artikel 1 van de Grondwet weinig zin heeft, omdat de rechter in voorkomende gevallen ook toetst aan internationale verdragen. Die kennen geen prioritering. Verder wil de commissie binnenlandse zaken rechters ruimte geven om in specifieke omstandigheden afwegingen te maken.

De commissie die het conceptverkiezingsprogramma opstelde, vindt dat het afwegen van verschillende belangen helemaal niet aan de rechters overgelaten moet worden. De aanwezigen tijdens de deelsessie stemden in meerderheid met deze redenering in.

Geert Dales, die conceptverkiezingsprogramma mede opstelde, erkende vrijdag dat het toekennen van een speciale status aan artikel 1 van de Grondwet een aanscherping is van hetgeen de VVD tot nu toe altijd naar voren bracht en wat in het beginselprogramma, het Liberaal Manifest, is vastgelegd.