Nederland in de fout met gouden aandeel
LUXEMBURG (ANP) – De Nederlandse overheid heeft onterecht een vetorecht bij belangrijke besluiten van TNT en tot voor kort ook bij KPN. Dit zogenoemde gouden aandeel is strijdig met Europese regels voor vrije concurrentie, zo oordeelde het Europese Hof van Justitie donderdag.
„De rechten van de Nederlandse Staat gaan verder dan gevallen waarin de tussenkomst van de Staat noodzakelijk is wegens het algemeen belang, zoals bij TPG de instandhouding van een postdienst”, aldus de rechters. TPG heet tegenwoordig officieel TNT.
Met het gouden aandeel kan minister Zalm (Financiën) bepaalde besluiten tegenhouden, ook al heeft de Staat slechts een minderheid van de aandelen.
Het bijzondere aandeel is ingevoerd toen de voormalige PTT werd geprivatiseerd. Bij de splitsing van de PTT in 1998 tot KPN en TPG ging het aandeel naar beide bedrijven.De overheid bezit op dit moment alleen nog een gouden aandeel in TNT. De uitspraak van het hof is „niet zo relevant” voor dit postconcern, verklaarde een woordvoerder. Het gouden aandeel was volgens hem bedoeld om de postdienst in Nederland te beschermen. Maar tegenwoordig is dat geregeld in de Postwet. TNT liet verder over een eventuele verkoop van het gouden aandeel weten dat „alle opties open zijn”.
Een woordvoerder van het ministerie van Financiën zegt dat de staat zo snel mogelijk gevolg zal geven aan de uitspraak. „Het past goed in plannen die we toch al hadden”, aldus de woordvoerder. Het gouden aandeel zal naar verwachting verkocht worden aan het bedrijf zelf. Het kan niet op de beurs verhandeld worden.
Het arrest was voor het ministerie geen verrassing, aldus de woordvoerder. De advocaat–generaal in Luxemburg had het Hof al geadviseerd dat het gouden aandeel te ver ging.
De Staat heeft het gouden aandeel in KPN in december 2005 verkocht aan het telecomconcern zelf. Dat gebeurde voor het bedrag dat in de statuten was vermeld: enkele dubbeltjes. Inmiddels bezit de overheid helemaal geen aandelen meer in KPN.
Het gouden aandeel bleek een groot obstakel toen het Spaanse Telefónica in het voorjaar van 2000 KPN wilde overnemen. De Spanjaarden waren huiverig voor de staatsinmenging ondanks dat minister Zalm van Financiën onder voorwaarden bereid was het gouden aandeel af te staan.
De zaak tegen Nederland was aangespannen door de Europese Commissie, het dagelijke bestuur van de Europese Unie. „Het oordeel is erg goed nieuws. Een belangrijk besluit”, reageerde een woordvoerder. „Andere EU–landen kunnen hun gouden aandelen dus ook maar beter direct opgeven en zich aan de EU–regels houden”.
