Economie zal zich pas in 2003 fors herstellen
De Europese Commissie verwacht volgend jaar nog geen krachtige opleving van de economie in de eurozone. Pas in 2003 zal de groei flink aantrekken, tot in de buurt van de 3 procent. Eenzelfde ontwikkeling ligt er voor Nederland afzonderlijk in het verschiet, zo blijkt uit de gisteren in Brussel gepresenteerde najaarsramingen.
„We zien licht aan het einde van de tunnel", zei commissaris Solbes (Economische Zaken) in zijn commentaar op het rekenwerk. De cijfers wettigen echter de conclusie dat de betere tijden voorlopig nog even op zich laten wachten.
Enkele maanden geleden hield Solbes rekening met een herstel waarbij de conjunctuurlijn de vorm van een V vertoont. Nu denkt hij wat dit betreft eerder aan een U, wat betekent dat de omvang van de bedrijvigheid langer rond het dieptepunt zal blijven hangen. De inzinking pakt wereldwijd ernstiger uit dan aanvankelijk gevreesd als gevolg van de aanvallen van 11 september in de Verenigde Staten en de onzekerheid die daaruit voor consumenten en producenten voortvloeide.
Recessie
De toename van het bruto binnenlands product (bbp) in de twaalf landen die de gemeenschappelijke munt hebben ingevoerd, reikt dit jaar tot waarschijnlijk 1,6 procent. Daarmee is de prognose in vergelijking tot de schatting van april (2,8 procent) scherp naar beneden bijgesteld. In 2002 zal geleidelijk aan de weg omhoog worden hervonden, maar voor die periode als geheel valt de expansie met 1,3 procent nog lager uit dan dit jaar. In 2003 volgt een forse verbetering tot 2,9 procent. Voor de EU als totaal bedraagt de stijging van het bbp respectievelijk 1,7, 1,4 en 2,9 procent.
Solbes sluit niet uit dat er in het vierde kwartaal een krimp zal optreden, maar hij denkt niet dat de terugslag zo hevig zal zijn als in de Verenigde Staten en dat ook Europa getroffen wordt door een echte recessie. Volgens de gangbare definitie is er sprake van dit laatste als ten minste twee kwartalen achtereen een negatief percentage te zien geven.
Opmerkelijk is dat Duitsland, de grootste economie binnen de eurozone, in 2002 de zwakste prestatie levert, met een uitbreiding van het bbp van slechts 0,7 procent. Voor Nederland zetten de rekenmeesters in Brussel in op 1,5 procent in zowel 2001 als 2002 en op 3,1 procent voor de twaalf maanden daarna. De particuliere consumptie is de belangrijkste bestedingscategorie om de motor op gang te houden. De export klimt pas in 2003 naar weer een duidelijk hoger peil.
De geringe groei heeft uiteraard consequenties voor de rest van het economische beeld. Zo verslechtert de begrotingssituatie. Het gezamenlijke tekort van de eurolanden loopt op van 1,1 procent dit jaar naar 1,4 procent van het bbp in het komende jaar. Ook op dat terrein onderscheidt Duitsland zich in ongunstige zin. Bij onze oosterburen dijt het negatieve saldo van het overheidsbudget uit van 2,5 tot 2,7 procent. Daarmee ligt het niet ver onder het in het kader van het stabiliteitspact toegestane maximum van 3 procent. Bij overschrijding van dat plafond kan Brussel een boete opleggen.
Werkloosheid
De werkloosheid stijgt in 2002 van 8,3 naar 8,6 procent, om in 2003 weer te dalen en wel naar 8,2 procent. Nederland blijft met 2,3, 3,2 en 3,5 procent ver onder die niveaus. Goed nieuws is er over het inflatietempo. Dat zal, zoals al eerder werd aangekondigd door de Europese Centrale Bank (ECB), zakken tot beneden de door die monetaire instelling gehanteerde bovengrens van 2 procent en over geheel 2002 uitkomen op 1,8 procent.