Een poster met de dubbelzinnige slogan is vorige week huis aan huis bezorgd in Amersfoort en omliggende plaatsen. Het is de bedoeling dat bewoners de poster op een vanaf de openbare weg zichtbare plaats achter het raam hangen. Een jury heeft een willekeurige postcode als winnaar getrokken. Heeft deze bewoner de poster achter het raam hangen, dan krijgt hij of zij dinsdagavond tussen 17.00 en 20.00 uur een cheque van 3000 euro overhandigd. Te besteden aan een nieuwe inrichting, uiteraard bij IKEA.Het bedrijf doorspekt de begeleidende brief bij de actie met verwijzingen naar de psychiatrie. De opening van de winkel woensdag in Amersfoort wordt „één groot gekkenhuis” en er zijn „waanzinnige aanbiedingen en abnormale acties waar je krankzinnige prijzen mee kan winnen.”

„Een foute grap die bijdraagt aan verkeerde beeldvorming over psychiatrische patiënten”, reageert Marcel Kaarsgaren, directeur van LPR, belangenorganisatie van cliënten in de geestelijke gezondheidszorg. „Begrippen als inrichting en gekkenhuis zijn niet meer van deze tijd. Door ze toch te gebruiken, worden mensen met psychische problemen buiten de samenleving geplaatst, terwijl velen juist hun best doen te integreren, ondanks hun beperking.” Kaarsgaren kondigt aan dat er deze week „een pittige brief” naar de directie van IKEA Nederland gaat.

De IKEA-actie vindt plaats in een regio met twee grote psychiatrische instellingen: Zon en Schild in Amersfoort en Meerkanten, voorheen Veldwijk, in Ermelo. Zon en Schild heeft een gesprek met de locatiedirectie van IKEA in Amersfoort aangevraagd, meldt A. Salimons, staffunctionaris communicatie. „Ik zeg niet op voorhand dat ik de campagne verwerpelijk vind, maar ik wil dat reclamemakers nadenken over het effect van dergelijke slogans op psychiatrische patiënten.”

Volgens Wolf Kayser, secretaris van de cliëntenraad van Meerkanten in Ermelo, gingen verschillende patiënten „helemaal uit hun dak” bij het zien van de omstreden slogan. „Ze voelen zich beledigd en zijn heel boos.” De slogan was voor Kayser „een stuk acceptabeler” geweest als er had gestaan: ”Ik ben rijp voor ’n nieuwe inrichting”. „Ik verwijt de reclamemakers dat een groep kwetsbare mensen zich voelt aangevallen door deze stigmatiserende slogan.”

Ook Marcel Catsburg, woordvoerder van Eleos, met een vestiging in Amersfoort, heeft weinig waardering voor de IKEA-actie. „De slogan gaat voorbij aan de ernst van de problemen van psychiatrische patiënten. Ik vind de actie niet chic en verwacht zoiets niet van een serieus bedrijf dat bekendstaat om zijn kwaliteit en degelijkheid.”

Wat vindt IKEA van de kritiek? „Die betreuren we”, reageert woordvoerder Ellen van den Boomgaard. „We hebben niet de bedoeling iemand te kwetsen. We willen alleen een spraakmakende campagne voeren. Gezien de vele reacties, negatieve én positieve, is dat doel bereikt. Wij vinden een dergelijke woordspeling kunnen.”

Met het verwijt dat een kwetsende campagne niet bij een serieus bedrijf als IKEA past, is Van den Boomgaard het oneens. „Uit het feit dat we van van tevoren terdege over het effect hebben nagedacht, blijkt dat we een serieus bedrijf zijn.”