PvdA, GroenLinks, SP en ChristenUnie pikken het niet dat Schultz akkoord is gegaan met het spoorboekje van de Nederlandse Spoorwegen voor 2007, buiten de Kamer om. Dat bleek donderdag tijdens een ingelast spoedoverleg van de fractiespecialisten met Schultz. De Kamer is tot begin september nog met zomerreces.De partijen willen ook opheldering van premier Balkenende. Schultz wil zo’n debat liefst vrijdag, maar maandag is ook nog mogelijk.

De verkeerscommissie wacht echter eerst een brief van Schultz met een mogelijk nieuw bod af die zij vrijdagmorgen zou sturen. Van die brief hangt het af of de Kamer wordt opgetrommeld voor een debat op maandag en dus wordt teruggeroepen van reces.

Volgens de oppositie is het besluit van Schultz van afgelopen maandag namelijk in strijd met een schriftelijke toezegging van Balkenende aan het parlement dat het kabinet tijdens het zomerreces geen onomkeerbare stappen over onder meer dit dossier zou nemen.

De verwijten over blunders, inschattingsfouten en het bruuskeren van de Kamer vlogen de VVD–politica donderdag om de oren. Ook regeringspartij CDA was niet mals in haar kritiek, maar gaat niet zover om haar positie ter discussie te stellen. Er is daarom nu geen Kamermeerderheid tegen Schultz.

Tijdens het overleg waren VVD, D66 en LPF en andere kleine fracties niet van de partij. LPF steunt Schultz, D66 was al eerder ook kritisch over het NS–spoorboekje (per 10 december) maar legt de staatssecretaris niet het vuur na het aan de schenen, lieten de woordvoerders telefonisch weten.

Schultz noemt de gang van zaken jammer en wil zelf het debat, samen met de premier, over haar positie voeren. „Ik vind het vervelend dit aan mijn opvolger over te laten”. Minister Peijs zou vanaf maandag voor haar waarnemen.

De verkeerscommissie overlegt donderdagmiddag, ook met Kamervoorzitter Weisglas, over het voeren van een debat. De oppositie wilde de kwestie eerst intern in de fracties bespreken en daarna het debat met Schultz en Balkenende voeren in de loop van volgende week.

Vooral de langere reistijden tussen de Randstad en het noorden en het oosten van het land en in onderlinge verbindingen, vielen donderdag ’kamerbreed’ slecht. De aanpassingen door de NS gaan niet ver genoeg. PvdA’ster Sharon Dijksma citeerde uit brieven van reizigers die treinend tussen Enschede en Sneek straks een half uur langer onderweg zijn. „Reizigers worden zo massaal de auto in gejaagd”.

Volgens haar is er wel degelijk ruimte en tijd voor verdere verbeteringen. Schultz stelde dat internationale spoorafspraken en capaciteitsaanvragen, waarvoor 15 augustus als uiterste datum gold, dat onmogelijk maken. Anders moest de NS terugvallen op de (slechtere) dienstregeling voor 2006. Substantiële verbeteringen kunnen per 2008 wel. Dijksma: „Als ze meer druk had uitgeoefend op de NS–directie, had ik het nog moeten zien of het haar niet was gelukt”.

Schultz verwacht haar tweede kind in oktober, en zou in december weer aan het werk gaan. Dat zou maar tijdelijk zijn. De VVD’ster kondigde vorige week juist uit aan dat zij na de verkiezingen van 22 november de politiek wil inruilen voor een baan in het bedrijfsleven of bij een semi–overheidsinstelling. Maar ze blijft staatssecretaris totdat er een nieuw kabinet is.