De verzekering deze week door de Amerikaanse president Bush en centralebankenpresident Greenspan dat de Amerikaanse economie de nodige klappen kan opvangen, doet er in dit kader weinig toe. Tot die conclusie komt R. Tostrams, een van ’s lands bekendste technisch analisten. Daar waar een fundamenteel analist concrete bedrijfsresultaten en macro-economische verwachtingen als uitgangspunt neemt, laat een technisch analist zich vooral leiden door het gedrag van de beurs zelf.

Centraal in de technische analyse staan de onder- en de bovengrenzen in de koersen en indices die als gevolg van de effectenhandel ontstaan. Het samenspel tussen deze steunpunten en weerstanden bepalen op lange termijn de richting (trend) van de beurs.

Tostrams ziet het herstel van de afgelopen twee dagen slechts als een tijdelijke opleving. „We doen steeds één stap vooruit en dan twee stappen achteruit. Dit is een herstel in de neerwaartse trend.”

De beursellende neemt de komende maanden alleen maar verder toe, verwacht de technisch analist. De AEX-index zal de komende anderhalf jaar halveren tot een niveau van 205 punten. „We zien dat de AEX al met 49 procent is gedaald de afgelopen twee jaar. Die lijn kunnen we doortrekken tot een koersdoel van 205.”

Tostrams vindt het ernstig dat de AEX recent op niveaus is gekomen onder de dip van september vorig jaar en de Azië-crisis in 1998. Hij vindt het ook een teken van zwakte dat voorheen solide aandelen van Ahold en Shell tientallen procenten zijn gedaald. „De halvering van de laatste twee jaar is meer dan een dip. Dingen als boekhoudschandalen en wantrouwen lijken geen incidenten, maar zijn van lange termijn”, waarschuwt Tostrams, die spreekt van een „donker scenario.” Alleen obligaties en onroerend goed zijn volgens hem shockproof.

Fundamenteel analisten hebben weinig op met de analyses van hun ’technische’ collega’s. Zij letten minder op koersgrafieken en meer op economische factoren. D. Mussers, strateeg van Friesland Bank Securities, noemt technische analyse „autorijden via de achteruitkijkspiegel: je weet nooit wanneer de bocht komt.”

Mussers verwacht dat de AEX eind dit jaar tot 525 punten kan herstellen. Hij houdt daarbij wat slagen om de arm. Zo moeten de winstcijfers in het tweede halfjaar wel herstellen, moet de rente op 5 procent uitkomen en mogen er niet nog meer boekhoudschandalen opduiken.

„Deze onzekerheden zitten allemaal aan de negatieve kant. Een AEX van 525 is daarom waarschijnlijk het maximaal haalbare”, aldus Mussers. „Zo’n stand eind dit jaar is altijd nog flink hoger dan de stand die nu op de borden staat.” Ook zou de Amsterdamse beursgraadmeter daarmee boven het slotniveau van 2001 komen. De AEX eindigde vorig jaar op een stand van 506 punten.

De steeds grotere ellende op de effectenbeurzen heeft maar weinig invloed op het enthousiasme van de hobbyisten onder de beleggers. Het aantal beleggingsclubs in Nederland is sinds het einde van de gouden beurstijden eind jaren negentig wel iets afgenomen. Maar er is altijd wel enig verloop, aldus directeur C. de Haan van de Nederlandse Centrale Vereniging van Beleggingsstudieclubs (NCVB).

Op een totaal van 1100 clubs, die vaak luisteren naar kleurrijke namen als Pecunia Non Olet (Geld stinkt niet), de Knakenjagers en De Braspenning, zijn er maar enkele tientallen verdwenen. Dat betekent een paar honderd beleggers op de 12.000, omdat de clubs maximaal maar 25 leden mogen hebben. Het gemiddelde aantal mensen per club is nu elf.

Vooral in de jaren 1998 en 1999 werd beleggen steeds populairder en nam het aantal leden fors toe. Juist de mensen die toen met beleggen begonnen, zijn nu teleurgesteld. „Mensen blijven emotiedieren”, weet De Haan. Beleggers die al lang meedoen, hebben ook de goede jaren meegemaakt. Voor iedereen geldt echter dat het bij de inleg om kleine bedragen gaat, zodat flinke koersdalingen geen grote gaten slaan.

De NCVB houdt de leden vooral voor dat de huidige moeilijke situatie een prachtmoment is om bij te leren voor de betere tijden die zeker ook weer komen. Studie is juist de hoofddoelstelling voor de leden van de NCVB. Zij streven ernaar via die weg de kennis van beheer en belegging van geld te vergroten.

De Haan vindt het jammer dat ook voor de NCVB de groei eruit is. Van dramatische gevolgen van de huidige beleggingscrisis is echter geen sprake. Vanuit de clubs proberen nog steeds mensen anderen enthousiast te maken voor een lidmaatschap. Sommige clubs die nieuwe mensen willen, dragen namen die erg in de huidige tijd passen: No Stress (Nijmegen), De Tijd Zal Het Leren (Twello) of BAR? (Wijk bij Duurstede). Maar ook de damesclub Call Girls in het Groningse Haren zoekt versterking.