Kamp was een goed kamerlid, zullen vriend en vijand bevestigen. Vanaf 1994, toen hij voor het eerst in de Tweede Kamer werd verkozen, hield hij zich eerst vier jaar lang bezig met onderwerpen die niet in het brandpunt van de publieke belangstelling stonden. Maar na zijn herverkiezing in 1998 veranderde dat. Toen werd hij de asielwoordvoerder van de VVD.

Binnen politiek Den Haag was Kamp vanaf dat moment de man van de harde lijn. Hij slaagde erin van de VVD een halve oppositiepartij te maken, waarmee hij de oude lijn van partijleider Bolkestein doortrok. De paarse samenwerking beschouwde hij als een puur zakelijk verbond, waarbij hij het openlijk betreurde dat de „linkse meerderheid” een stringent asielbeleid op veel punten onmogelijk maakte.

Gesteund door zijn eigen partij, het CDA en de SGP lanceerde Kamp het ene na het andere voorstel om het asielbeleid aan te scherpen, meer mensen terug te sturen en uitgeprocedeerden actief uit te zetten. Aan het einde van de tweede paarse regeerperiode telde hij al zijn voorstellen op en kwam bijna tot de vijftig. Daarmee had hij een belangrijk wapen om zich in verkiezingstijd tegen de coalitiepartners PvdA en D66 af te zetten, omdat die partijen het merendeel van zijn voorstellen torpedeerden.

Lag de VVD-top in verkiezingstijd bij de eigen achterban onder vuur, Kamp kon geen kwaad doen. Vanaf het begin van de zoektocht naar nieuwe ministers en staatssecretarissen circuleerde dan ook de naam van de in Hengelo geboren oud-FIOD-rechercheur. Hij leek een geschikte kandidaat voor het staatssecretariaat van Justitie dat verantwoordelijk is voor het asielbeleid. Dat staatssecretariaat werd echter op verzoek van de LPF omgezet in een (LPF-)ministerschap. Vervolgens leek Kamp kandidaat voor het ministerschap van Binnenlandse Zaken. Maar dat ging naar zijn partijgenoot Remkes, die in de ogen van VVD-leider Zalm ook een promotie verdiende.

En zo kwam Kamp op VROM, een departement waarmee hij nog nimmer iets te maken heeft gehad. Maar met zijn ijzeren onverstoorbaarheid en zijn onverwoestbare vertrouwen in feiten en cijfers moet het hem lukken. Recht door zee als hij is, geniet hij veel vertrouwen bij vriend en bij vijand. Al zullen de botsingen tussen Kamp en links ook in de nieuwe regeerperiode niet van de lucht zijn.

Bestuurlijke ervaring heeft Kamp opgedaan als wethouder en loco-burgemeester in zijn woonplaats Borculo (1986-1994). Hij groeide op in een strikt rooms-katholiek gezin.