Kun je nog om internet heen? Moet dit middel worden vermeden? Internet is een gereedschap tot versterking van het menselijke vermogen om verbinding te leggen. De mogelijkheden zijn ongekend. Je kunt altijd en overal ter wereld e-mail lezen of aanmaken. Ter beoordeling verzendt de arts zijn foto’s even gemakkelijk naar collega’s in een kamer naast zich als naar mensen in een ander werelddeel. Je manuscript wordt naar een Aziatische drukker gemaild en als boek op Schiphol afgeleverd. Vanuit de keuken of vanaf het strand heb je draadloos toegang tot catalogi van alle bibliotheken ter wereld.Met het gebruik van internet is de menselijke verbindingskracht op duizelingwekkende wijze toegenomen. Er kwamen in enkele jaren meer ongedachte verbindingen tot stand dan de eeuwen en millennia ervoor.

Kerkenraad
Deze revolutie vereist een grondige bezinning. En wel op de kracht van taal, tekens en beelden. Een typisch postmodern vraagstuk is wat taal tot taal, teken tot teken en beeld tot beeld maakt.

Ook heeft internet verregaande godsdienstige gevolgen. Je zou kunnen zeggen dat het postmodernisme ertoe heeft geleid dat heel het menselijke leven gemodelleerd wordt naar de eigenschappen van internet.

Ooit werd het medium ontworpen voor het leger. Bij uitval van het commando door de vijand, kon internet onderlinge verbindingen tussen de groepen garanderen. Zo minimaliseerde internet de kansen om te verliezen.

Deze op zichzelf zinnige praktijk wordt nu opgeschroefd tot een model voor de herinrichting van heel het menselijke leven. Als internet je verzekert van verbinding, kun je immers leven zonder regie. Degenen die over je gesteld zijn, kunnen eigenlijk ook wel weg. Een postmoderniseringsprofessor beweerde onlangs dat alles van waarde in de Nederlandse samenleving tot stand is gekomen ondanks de overheid.

De postmodernisering moet wel gevolgen hebben voor alles en iedereen met enige hiërarchische positie. Hoelang houdt een kerkenraad zich nog overeind? Wat moet je aan met een kerkorde? Wat is nog de zin van een kerkblad? Hoe benader je kerkelijke verontrusting als de verontrusten zich van websites bedienen? En wat moet je nog met theologische instellingen en haar docenten? Wie zou nog een laatste woord hebben, als je immer en alom een ander spreken kunt of door een ander benaderd kunt worden?

Diversiteit is ineens meer nastrevenswaardig dan eenheid en waarheid, omdat internet zelfs de grootste tegenstelling tussen mensen overbrugt. De postmoderne fixatie op teken, taal en beeld suggereert dat iets alleen bestaat zoals het door iemand is verbeeld of van betekenis is voorzien.

Hout
De postmodernisering vraagt om stevige bezinning. Die begint met herkenning van jouw neiging om van het hout van internet een afgod te snijden om daaraan troost in leven en sterven te ontlenen, buiten de Heere om.

Vervolgens is het van belang om, in Christus, het hout van internet dankbaar te blijven gebruiken. Maar dan wel als gereedschap tot versterking van de menselijke functie van verbinding alleen. Het zou dom zijn om alle menselijke functies te schikken naar die ene functie van verbinding.

Als het bij internet gaat om de versterking van verbindingskracht, dan is het zinvol te bedenken dat verbinding ook zonder internet gemaakt kan worden. Het is dom die verbinding buiten internet op te geven. Alsof je alleen via het computerscherm met anderen in verbinding zou kunnen komen. Hoeveel verenigingsleven is al niet aan deze postmoderne waan ten prooi gevallen? Er bestaan echter buiten internet zo veel waardevolle contacten!

Machine
Het postmodernisme verschilt van het modernisme. De modernisten lieten zich leiden door de wetmatigheden en eigenschappen van de machine. Een machine vereist een centrale opstelling. Uitval leidt tot productiestop. Je moet je verdiepen in de logische ordening van de onderdelen.

De modernisten overdreven de werking van logica, ze overschatten de modernistische centra voor wetenschap en technologie. Iets was er pas als het logisch was. De modernisten gaven de voorkeur aan eenheid en waarheid, en niet, zoals de postmodernisten, aan diversiteit. Ze geloofden in een voorspelbare en maakbare samenleving.

Paus Benedictus XVI ontdeed het begrip ”hiërarchie” alvast van zijn bestuurskundige betekenis. Hiërarchisch is een kerkelijk ambt als het gehoorzaam blijft aan de heilige oorsprong in en het leven met Christus.

In Christus moeten ook reformatorische christenen zich blijven oefenen in de scheppingsgaven van verbeelding en logica, zonder deze tegen elkaar uit te spelen. Uit dankbaarheid voor de verlossing van de zonden tot Verbondsherstel met God de Vader. Tot lofprijzing van Zijn heilige Naam. En uit liefde tot de naaste, in de kracht van de Heilige Geest.

Alleen in Christus weersta je geloofsverwoesting door een zwaar overtrokken postmodernisering.

De auteur is psychiater en filosoof.