Commissaris voor het jeugd- en jongerenbeleid Steven van Eijck neemt geen blad voor de mond. Het gebeurt niet vaak dat iemand met een hoge beleidsbepalende functie onbekommerd ouders en kinderen oproept lid te worden van een kerk. Van Eijck ziet de grote betekenis van kerken voor de samenhang in de samenleving.Binnen een kerkelijke gemeenschap leren mensen rekening te houden met elkaar. „Mensen moeten elkaar aanspreken als het fout gaat. Zo kunnen ze elkaar corrigeren”, aldus Van Eijck. Overigens kent de jeugdcommissaris deze vormende waarden ook toe aan de vele verenigingen en (sport)clubs die Nederland kent.

Het kabinet heeft Van Eijck, oud-staatssecretaris van Financiën in het kabinet-Balkenende I, aangesteld om het jeugdbeleid te hervormen. Volgende week beslist het kabinet over zijn eerste advies. In het jeugdbeleid moeten niet langer hulpverlenende instanties centraal staan, maar de mishandelde of verwaarloosde kinderen. „Momenteel houden zich veel instellingen met probleemkinderen bezig, maar niemand is eindverantwoordelijk.”

Van Eijck -die sympathiseerde met de LPF, maar nooit lid was- stelt daarom voor dat er in elke gemeente een wethouder komt die het jeugdbeleid in zijn portefeuille heeft en daar politiek verantwoordelijk voor is. De consequentie daarvan is dat provincies een stapje terug moeten doen. Die hebben nu een belangrijke vinger in de pap. Zij zijn het dan ook oneens met de jeugdcommissaris.

Is de kritiek van de provincies niet begrijpelijk? De jeugdzorg is net gereorganiseerd.
„Mijn plan hoeft echt niet op stel en sprong te worden doorgevoerd. Ik vind het prima als het kabinet de hervorming gaat voorbereiden, zodat een nieuwe regering een definitief besluit kan nemen. Ik verwacht dat het kabinet wel enkele proefprojecten start die volgens het nieuwe systeem werken.”

Waarom is het belangrijk dat de consultatiebureaus worden omgevormd tot centra voor jeugd en gezin?
„Ik ben blij dat staatssecretaris Ross van Welzijn dit advies van mij gaat opvolgen. Via de centra kan aan ontspoorde jeugd tot hun jongvolwassenheid effectief en snel hulp worden geboden. Dan hebben we ook een goede manier om kinderen te volgen. Nadat ouders niet meer naar consultatiebureaus gaan, raken veel kinderen uit beeld.”

Van Eijck ziet de komende jaren voor de jeugdzorg nieuwe stijl een enorme opgave. „Laten we het zeggen zoals het is: in de gewone jeugdzorg hebben we vooral te maken met blanke jongeren en bij de justitiële jeugdinrichtingen vooral met allochtonen. De grote opgave voor het volgende kabinet is om het jeugdbeleid een antenne te laten ontwikkelen voor problemen in allochtone gezinnen.”

De jeugdcommissaris heeft een opdracht voor álle vaders en moeders: „Zij moeten de opvoeding weer ter hand nemen en een voorbeeldfunctie voor hun kinderen vervullen. De huidige generatie ouders, zeg maar degenen die tussen 1960 en 1985 zijn geboren, wordt ook wel de verloren generatie genoemd. Ze zijn het product van de flower power uit de jaren zestig. De jongeren van nu willen dat vrije niet. Onderzoeken wijzen uit dat zij op zoek zijn naar traditionele waarden en normen. Laten ouders die aan hun kinderen bieden.”

Toch zullen er altijd ouders blijven die hun kinderen verwaarlozen. Wat moet daaraan gebeuren?
„Voor ouders die hun taken verwaarlozen, moet de overheid een vangnet bieden. Sommigen snappen niet hoe kostbaar kinderen zijn en dat het een Godsgeschenk is dat je die mag opvoeden.”

Van Eijck, zelf actief lid van de Rooms-Katholieke Kerk, wil voor dit vangnet echter niet alleen naar de overheid kijken. „Gemeenschappen in de samenleving moeten een veel grotere rol spelen. Als er één gemeenschap is waar mensen naar elkaar om moeten kijken, dan is het wel de kerk. Het gaat daar om meer dan ’s zondags de diensten bijwonen en de collectezak vullen. Ik ben mijns broeders hoeder. Laten kerkmensen daar trots op zijn en handen en voeten aan hun geloof geven. In Nederland moet je je bijna verontschuldigen als je lid bent van een kerk. Wat een onzin. Het is juist fantastisch.”