Ondanks de ruim een half miljoen handtekeningen onder een internetpetitie die oproept een eind te maken aan ’Straatsburg’, heeft niemand het onderwerp tijdens de topontmoeting aangeroerd.De verwachting was dat voorzitter Josep Borrell van het Europees Parlement, die als eerste het woord mag voeren tijdens EU-toppen, zou klagen over de verplichte maandelijkse verhuizing van alle Europarlementariërs van Brussel naar Straatsburg. Premier Jan Peter Balkenende zou hem in dat geval steunen. Op de achtergrond, maar niet in de plenaire vergadering, is het onderwerp wel ter sprake gekomen.

De Spaanse politicus Borrell besloot op het laatste moment, na een oproep van de fractievoorzitters in het Europarlement, het onderwerp dood te zwijgen. Borrell verklaarde na afloop dat hij de zaak al schriftelijk had afgehandeld met kanselier Wolfgang Schüssel van huidig EU-voorzitter Oostenrijk, die hem had verzekerd dat een campagne tegen Straatsburg kansloos is. Frankrijk kan immers een veto uitspreken.

„Het heeft geen zin erop terug te komen”, zei Borrell laconiek. Bovendien is het allemaal niet zo belangrijk, vond hij. „Niemand zal toch zeggen dat dit een serieus probleem is”. De leider van de liberalen in het parlement, Graham Watson, steunde hem. „Het is minder belangrijk waar het parlement zit, dan waar het voor staat”, zei hij.

Het Europees Parlement vergadert het grootste deel van de tijd in Brussel. Elke maand gaat het voor een plenaire vergadering, die vier dagen duurt, naar de Franse stad Straatsburg. De maandelijkse reis van duizenden parlementsleden, medewerkers en ambtenaren plus alle documenten kost zo’n 200 miljoen euro per jaar, inclusief het openhouden van een reservevestiging in Luxemburg.

Veel Europarlementariërs en Kamerleden klagen hierover. De kwestie werd actueel toen een petitie van de Zweedse liberale Europarlementariër Cecilia Malmström tegen Straatsburg in enkele weken tijd 572.000 handtekeningen van Europeanen had verzameld. Daarvan is ruim de helft afkomstig van Nederlanders.

Straatsburg als vestigingsplaats is vastgelegd in het Europees verdrag. Regeringsleiders roeren het onderwerp niet graag aan, uit angst de verhoudingen met de Franse president Jacques Chirac te verslechteren voor iets wat toch kansloos is. Premier Balkenende had eerder donderdag al aangekondigd geen „kamikazeactie” te beginnen. De Tweede Kamer wilde dat Balkenende het onderwerp wel ter sprake zou brengen.

De Europese leiders spraken vooral over de ontwerp-grondwet van de EU, die al een jaar in de ijskast zit nadat Nederland en Frankrijk de tekst per referendum hadden weggestemd. Ze zullen vrijdag besluiten om nog een jaar langer te praten.

Voorzitter Oostenrijk heeft donderdagavond voorgesteld om volgend jaar maart een officiële verklaring op te stellen. Daarin moet staan wat de waarden en ambities van Europa zijn en dat de EU-leiders zich ertoe verbinden om die uit te voeren. Die verklaring moet samenvallen met de viering van vijftig jaar Verdrag van Rome, dat de basis voor de huidige Unie vormt.

Bovendien wil Oostenrijk dat uiterlijk eind 2008 de nodige stappen zijn gezet voor het toekomstige bestuur van de EU. Intussen moet de EU het beste maken van het bestaande verdrag, en tegelijkertijd nadenken over hoe voort te gaan met de hervormingen die in de grondwet stonden. Ook moet Europa zoveel mogelijke concrete projecten op touw zetten, die het voordeel van de EU duidelijk moeten maken aan de burger.

152107 jun 06