Het zat potplantenkweker Stef Huisman nooit lekker. „In de zomer investeer je als glastuinder fors om de overtollige warmte in de kas kwijt te raken en in de winter ben je kapitalen kwijt aan duur aardgas om de kas te verwarmen.”Het probleem van de Bemmelse kweker in één zin: „In de zomer heb je energie over, in de winter tekort.”

De energieproducerende kas maakt aan dat verhaal een einde. Een deel van de 2,6 hectare grote nieuwe kas van Stef Huisman moet op jaarbasis zijn eigen energiegebruik compenseren en zelfs duurzame energie overhouden.

De energieopbrengst staat naar verwachting gelijk aan 25 kubieke meter gas per vierkante meter kasruimte.

Huisman moest veel barrières overwinnen. „Een kas die energie produceert in plaats van energie te verbruiken, dat was ondenkbaar.” Luchtfietserij, kreeg hij dan ook vaak te horen.

Er ging flink wat tijd overheen voordat zijn idee echt als praktijkproef kon worden onderzocht. „Ik ben een idealist. Er moeten ondernemers zijn die hun nek uit durven steken. Dat wilde ik wel zijn.”

De dag dat ’uitvinder’ Noor van Andel langskwam met de zogenaamde FiwiHexwarmtewisselaar zal Huisman niet gauw vergeten. De warmte die de kas opvangt, wordt met de FiwiHex overgebracht op water.

Dit warme water wordt opgeslagen in diepe grondlagen (aquifers). In de grond behoudt het water dezelfde temperatuur, waardoor het in de winter gebruikt kan worden voor verwarming.

Ook verwarming van huizen of bedrijven in de omgeving is mogelijk, stelt de stichting Innovatie Glastuinbouw, een van de initiatiefnemers van de experimentele kas.

Lubbers, voorzitter van het Energie Centrum Nederland, opende woensdagmiddag de experimentele kas in glastuinbouwgebied Bergderen bij Bemmel. Het nieuwe glastuinbouwgebied tussen Arnhem en Nijmegen is door de landelijke overheid aangewezen als een van de tien locaties in Nederland voor de ontwikkeling van de glastuinbouw. Het gebied is 335 hectare groot.

Volgens Lubbers maken de hoge energieprijzen „pijnlijk duidelijk” dat de afhankelijkheid van fossiele energie moet verminderen. Hij ziet de kas bij Bemmel als een voorteken voor een geheel nieuwe energiehuishouding. „Duurzame economie begint bij duurzame energie.”

Als grootverbruiker van fossiele energie ligt de glastuinbouw maatschappelijk onder vuur, om nog maar te zwijgen van de economische last voor de tuinders in deze tijden van stijgende olieprijzen.

Maar de glastuinbouw wil de komende jaren energie gaan oogsten. Frans Hoogervorst, voorzitter van de stichting Innovatie Glastuinbouw: „De ambitie is dat in 2020 alle nieuw gebouwde kassen minimaal energieneutraal zijn.”

Volgens Hoogervorst moest de sector wel iets doen om de toekomst in Nederland veilig te stellen. De glastuinbouw neemt ongeveer 10 procent van het binnenlandse aardgasverbruik voor zijn rekening. „Van energieverslinder gaan we naar leverancier van energie. De glastuinbouw wordt daarmee de knuffelsector van de Nederlandse economie.”

Potplantenkweker Huisman stelt dat zijn werkwijze de toekomst heeft. „Een kas is in feite een grote zonnecollector. Dat biedt grote mogelijkheden. De zon is gratis en we kunnen er onbeperkt gebruik van maken.”

De nieuwe Bemmelse kas is zeker niet het eindstation. „Het is een slim idee, maar er zijn nog slimmere ideeën. De ultieme uitdaging is een kas die zonne-energie omzet in elektrische energie.”