Ook werken de medicijnen vaak niet, omdat het gaat om een virusinfectie. Dit concludeert huisarts Huug van Duijn, die dinsdag op het onderwerp aan de Universiteit Utrecht promoveerde. Van Duijn onderzocht onder 400.000 patiënten en bijna 200 artsen hoe zij staan tegenover de behandeling van luchtwegklachten en hoe dat de uiteindelijke behandeling beïnvloedt.Zo blijkt dat veel huisartsen een aantal symptomen automatisch in een bepaalde categorie onderbrengen en daarvoor antibiotica voorschrijven. „Oftewel, heb je een witte stip, dan krijg je penicilline, maar dat hoeft helemaal niet altijd. Het causale verband is er niet altijd”, aldus Van Duijn.

Ook concludeert hij dat huisartsen die relatief veel antibiotica voorschrijven, dat vaak doen zonder aan de patiënt te vragen wat zij willen. „Ze gaan uit van de veronderstelde opvatting dat patiënten dat graag willen, maar ze checken het niet.”

Steeds meer huisartsen schrijven een tweedekeuspenicilline voor. Dit aandeel is van 9 procent naar 25 procent gestegen. Deze ’reservemedicijnen’ zijn bedoeld voor mensen die allergisch zijn voor gewone antibiotica, of worden voorgeschreven voor het geval het eerste medicijn niet werkt.

Van Duijn vindt deze ontwikkeling zorgwekkend. „Deze medicijnen zijn niet alleen duurder, ze verknallen een eventuele tweede kans voor de patiënt en zo worden meer mensen resistent tegen deze penicilline.” Opvallend is dat huisartsen die door vertegenwoordigers van farmaceutische bedrijven zijn bezocht meer geneigd zijn de reservemedicijnen voor te schrijven.

Overigens laten patiënten zich niet alleen tevredenstellen met een recept voor een medicijnkuur. Patiënten zijn het meest tevreden als de huisarts de patiënt goed onderzocht heeft. „Dus als de arts de klachten van de patiënt serieus neemt.”