Wat betekent het geloof voor je dagelijkse werk? Hoe kun je voorkomen dat er een kloof groeit tussen de zondag en de maandag? Op welke manier kun je op je werk laten zien dat je christen bent?Veel christenen hebben moeite om aan te geven wat de betekenis van het geloof voor hun dagelijkse werk is. De eerste valkuil is dat we werk als een middel zien om het Evangelie te verkondigen. Het werk heeft dan geen eigen zin of doel, maar moet ten dienste staan van het contacten leggen met niet-christenen.

De tweede valkuil is om het werk te zien als een noodzakelijk middel om in ons levensonderhoud te voorzien. Het geloof heeft dan ook weinig te zeggen over de waarde van de arbeid. Ook in deze visie heeft werk geen eigen zin of doel.

Geloven op maandag heeft alles te maken met onze visie op de schepping. Ten diepste gaat het om de gedachte dat heel de werkelijkheid gericht is en gericht moet zijn op God de Schepper. Hij heeft alles geschapen, Hij onderhoudt de hele schepping, en in Hem heeft alles wat we doen zin en doel.

Deze belijdenis is van groot belang voor onze visie op ons dagelijks werk. Het werk wat we doen, betaald of onbetaald, moet gericht zijn op de Schepper van hemel en aarde. Het mag in het teken staan van het Koninkrijk van God.

De bekende theoloog en politicus dr. Abraham Kuyper heeft dat mooi verwoord in zijn rede bij de opening van de Vrije Universiteit. Hij schrijft: „[Er is] geen duimbreed op heel ’t erf van ons menschelijke leven, waarvan Christus, die áller Souverein is, niet roept ”Mijn”!” Met andere woorden: ook op het ”erf” van de arbeid heeft Christus het voor het zeggen.

Belofte
De schepping draagt een belofte in zich (Geertsema). Genesis 1 wordt gedragen door het refrein ”en zie het was zeer goed”. Nu, in die schepping mogen we ons werk doen. Die schepping wordt gedragen, om de woorden van de psalmist te gebruiken, door de wetten en de inzettingen van God.

Geloven op maandag vraagt erom dat je een vakman of vakvrouw bent. Het betekent dat je de mogelijkheden die God in de schepping heeft gelegd op een mooie manier gebruikt. Daarvoor moet je veel kennis van je vak hebben en de verschillende technieken goed beheersen. En wel in alle sectoren van de maatschappij: op kantoor, op school, in de fabriek en in het ziekenhuis.

Het betekent dat je de gaven die je gekregen hebt, en die je verder ontwikkeld hebt door scholing en training, moet gebruiken ten dienste van de medemens.

Geloven op maandag betekent dat je de geboden van God in je dagelijkse leven wilt naleven. In onze dagelijkse arbeid mogen de geboden van God een richtsnoer voor ons leven zijn.

Dat is niet altijd even gemakkelijk. De Bijbel is geen receptenboek waarin je precies kunt opzoeken hoe we in een bepaalde situatie moeten handelen. Maar toch een licht op ons pad.

Moeite en verdriet
Veel christenen ervaren moeite en verdriet in hun werk. Zij lopen tegen hun eigen beperkingen op. Zij ervaren dat ze onvoldoende ruimte krijgen om christelijke waarden en normen vorm te geven. Ze worden soms keihard geconfronteerd met het kwaad. De apostel Paulus wijst er in de brief aan de Romeinen op dat we in een aangetaste wereld leven. Hij spreekt over het ”zuchten van de schepping”. Een ”zuchten” dat ook de harde werkelijkheid van ons werk karakteriseert. Een ”zuchten”, zo schrijft Paulus, dat zich zelfs uitstrekt tot de kinderen van God die de Geest ontvangen hebben!

We moeten het effect van de zonde niet onderschatten. Om een beeld te gebruiken: je kunt de aangetaste schepping vergelijken met een leidraad. Net zoals een plant in een bepaalde richting geleid wordt, zo wordt ons leven ook door de aangetaste wereld in een bepaalde richting geleid. Vaak is dat een andere richting dan de Bijbel ons wijst.

Soms is de kracht van de leidraad zo groot dat we het gevoel hebben dat we ons helemaal niet aan het ”zuchten van de schepping” kunnen ontworstelen.

Vernieuwing
Geloven op maandag? Ik wil graag afsluiten met twee opmerkingen. Ten eerste, er is er een fundamentele eenheid tussen zondag en maandag. Zondag en maandag worden gedragen door het spreken van God! Op zondag luisteren we naar het Woord van God zoals dat in de gemeente gepredikt wordt. Op maandag werken we in de schepping die door Woord van God tot aanzijn geroepen is. Daarom: een fundamentele eenheid die zijn grond in God zelf vindt.

Deze eenheid wordt ook prachtig verwoord door het tweede artikel van de Nederlandse Geloofsbelijdenis, waar we belijden dat we God in de eerste plaats leren kennen uit de schepping en in de tweede plaats -nog duidelijker en volkomener- uit Zijn Woord.

Ten tweede, Christus vergeeft niet alleen onze zonden maar Hij vernieuwt ook ons leven. Hij doet dat door de werking van Zijn Geest. Dat betekent dat de heiliging van ons leven -óók ons werkzame leven op maandag- een vrucht van de Geest is. Leven in Christus betekent leven in afhankelijkheid. Leven in Christus betekent dat Hij er altijd bij is. Ook als we het zuchten van de schepping aan ons eigen lijf ervaren.

Geloven op maandag? Dat kan alleen omdat de Geest ook op maandag werkt!

De auteur is als bijzonder hoogleraar reformatorische wijsbegeerte verbonden aan de TU Eindhoven. Dit artikel is een verkorte versie van zijn lezing op het congres ”Geloven op maandag” van afgelopen zaterdag. Voor meer informatie zie www.gelovenopmaandag.nl.