Christelijk onderwijs moet werk maken van seksuele vorming
Het thema seksuele vorming van kinderen en jongeren dient ook in het christelijk-reformatorisch onderwijs de nodige aandacht te krijgen, stelt Thea van den Berg-Molenaar. Volgens haar kunnen scholen daar niet vroeg genoeg mee beginnen.
De afgelopen tijd is er in de media herhaaldelijk aandacht besteed aan het thema seksuele vorming. Naar aanleiding van de conferentie ”Open en bloot”, georganiseerd door de vrije baptistengemeente in Drachten en het christelijke opinieblad CV.Koers, verscheen een aantal artikelen waarin de kerk werd gewezen op haar morele plicht tot seksuele vorming. Ook dr. W. J. Ouweneel stelt het thema aan de orde in zijn recente publicatie ”Seks in de kerk”. Het boek is geschreven, aldus Ouweneel, tegen de achtergrond van de seksuele nood in kerken en gemeenten.Mijns inziens is het inderdaad belangrijk dat de kerk haar roeping hierin verstaat. Ik zou echter willen benadrukken dat er een gezamenlijke verantwoordelijkheid is -ook op dit terrein- van gezin, kerk én school.
Het zal duidelijk zijn dat omgaan met seksualiteit een onderwerp is waarover we ook binnen het onderwijs open het gesprek zullen moeten aangaan. Meestal komt het onderwerp op de agenda naar aanleiding van incidenten. Bijvoorbeeld na seksuele intimidatie, na publicatie van gevallen van groepsverkrachting door jongeren of na de weigering van scholen om het tijdschrift Expreszo van de jongerenafdeling van homo-organisatie COC-Nederland uit te delen.
Zowel door de politiek als door de inspectie worden scholen bevraagd. De gemeente Rotterdam gaat scholen steunen om homohaat onder jongeren tegen te gaan. Ook de islamitische scholen worden bij het plan betrokken, dat voorlichting, speciale lesprogramma’s en scholing van leerkrachten omvat.
Worsteling
Ook het christelijk-reformatorisch onderwijs wordt gevraagd naar visie en beleidsvorming op het terrein van seksualiteit. De stichting Different heeft -in samenwerking met Driestar educatief- onlangs een belangrijk initiatief genomen door het lanceren van het lespakket ”Helemaal anders” voor het voortgezet onderwijs. ”Helemaal anders” biedt voorlichting over het onderwerp homoseksualiteit en is erop gericht dit onderwerp bespreekbaar te maken vanuit een Bijbelse visie.
Het is belangrijk om naast jongeren te gaan staan in hun worsteling met vragen en twijfels. Tegelijk is het noodzakelijk om vanuit Bijbelse en psychologische invalshoeken duidelijke lijnen te trekken. Jongeren hebben in deze tijd van vergaande tolerantie behoefte aan heldere visies en overtuigingen. Het niet bespreekbaar zijn van bepaalde thema’s betekent in feite dat jongeren hun meningen vormen zonder dat wij daarbij met hen in gesprek zijn! Een belangrijk deel van onze vormende en opvoedende taak, maar ook van de doopbelofte, blijft dan liggen. De invloed van de verseksualiseerde samenleving houden we niet stilzwijgend tegen…
Ook het omgaan met elkaar in woord en daad vraagt onze aandacht. Het tegengaan van haatgevoelens -of het nu homo’s of vreemdelingen betreft- is helaas in onze kringen evengoed nodig als in Rotterdam…
Veilige setting
Driestar educatief wil scholen waar nodig ondersteunen in visievorming en in toerusting. Een aantal christelijk-reformatorische basisscholen werkt al structureel aan seksuele vorming van leerlingen met behulp van de methode ”Wonderlijk gemaakt”. Door middel van deze lessen voor de bovenbouw van het (speciaal) basisonderwijs krijgen jongeren zicht op de gave van seksualiteit zoals die door de Heere God bedoeld is. In de veilige setting van een basisschool leren kinderen om vanuit een Bijbelse visie over seksualiteit te denken en te praten.
Verder zijn er vanuit dezelfde visie lessen weerbaarheid geschreven voor jongere kinderen. Seksueel misbruik komt namelijk helaas ook op jonge leeftijd voor. Dat wordt regelmatig door de actualiteit bevestigd.
Communicatie
Als we met onze kinderen vanuit een Bijbelse visie in gesprek willen gaan over seksualiteit, kunnen we daar niet vroeg genoeg mee beginnen. Het is belangrijk hen vanuit een positieve benadering bewust te maken van hun gevoelens en hun lichaam, maar tegelijkertijd om hun te leren, waar nodig, grenzen te stellen en hulp in te roepen. De communicatie tussen school en ouders verdient hierbij nadrukkelijk een plaats, omdat opvoeding en vorming een eerste verantwoordelijkheid van ouders is en blijft. De rol van kerk en school is niet bedoeld als vervanging van de opvoeding door de ouders, maar ligt mijns inziens in het verlengde daarvan.
De auteur is onderwijsondersteuner bij Driestar educatief, mede-auteur van de methodes ”Wonderlijk gemaakt” en ”Weerbaarheid” voor het christelijk-reformatorisch (speciaal) basisonderwijs en locatieleider van cbs De Wegwijzer te Berkenwoude.