Hij beloofde strengere straffen voor fraudeurs, maar kwam niet met maatregelen die frauderen moeilijker maken. „Schandaal volgt op schandaal, al maandenlang. Bush heeft nu de kans om maatregelen door te drukken die enkele jaren geleden nog door het Congres werden geblokkeerd”, aldus Jamie Lewin van Prudential Securities in New York. „Met de verkiezingen in november in aantocht zou deze Republikeinse president het blazoen van zijn partij als te bedrijfsvriendelijk kunnen oppoetsen door bijvoorbeeld onafhankelijke accounting voor te stellen. Maar het enige waarmee hij komt zijn langere straffen voor fraudeurs en wéér een nieuw instituut dat de verwarring rond controle en vervolging straks waarschijnlijk alleen maar groter zal maken”, meent Lewin.

President Bush deed zijn voorstellen dinsdag tijdens een rede in New York voor een gehoor van duizend bedrijfsleiders en financiële topmensen. Bush’ optreden was door Witte-Huiswoordvoerder Ari Fleischer aangekondigd als een „harde boodschap” voor het bedrijfsleven. Die harde boodschap maakte echter weinig indruk op beleggers. De drie belangrijkste beursindexen duikelden na Bush’ teleurstellende redevoering omlaag. De Dow Jones (Industrial Average) zakte met 1,93 procent, de Standard & Poor’s (500-index) ging 2,0 procent omlaag en de Nasdaq (Composite) duikelde zelfs met 4,6 procent.

„Mijn regering zal er alles aan doen om een eind te maken aan het geknoei met cijfers”, aldus Bush, die aandrong op een hogere ethische standaard. Erg geloofwaardig klonk dat niet uit de mond van een president die elf jaar geleden als bedrijfsleider in Texas zelf op de vingers werd getikt door de Amerikaanse beurswaakhond SEC (Securities and Exchange Commission).

Ook zijn gehoor was blijkbaar niet onder de indruk. De president werd slechts eenmaal door applaus onderbroken tijdens zijn toespraak. Ook de Democraten waren afwijzend in hun reactie. „Ik sta geheel achter wat de president vandaag in New York heeft gezegd. Jammer alleen dat hij zijn retoriek geen inhoud heeft gegeven met concrete voorstellen om fraude beter te kunnen bestrijden”, zo meende Tom Daschle, fractievoorzitter van de Democraten in de Senaat.

Bush heeft wel een paar maatregelen voorgesteld. Namelijk langere gevangenisstraffen voor frauderende bedrijfsleiders, meer geld voor de SEC en de oprichting van een nieuw instituut binnen het ministerie van Justitie dat zich zal bezighouden met het ontmaskeren van bedrijfsfraude. Hoe de verantwoordelijkheden van dit nieuwe instituut zich zullen verhouden tot die van de SEC blijft overigens nog duister.

Inmiddels doemt er aan de horizon een nieuw probleem voor de regering op. Judicial Watch -een juridische lobbygroep uit Washington- wil namens een aantal aandeelhouders een aanklacht indienen tegen vice-president Dick Cheney. Onder diens leiding zou het Texaanse energiebedrijf Halliburton in de jaren negentig namelijk de omzetcijfers en daarmee de aandelenkoers met boekhoudkundige trucs kunstmatig hebben opgepompt. Deze affaire wordt overigens al onderzocht door de SEC. „Dat maakt de regering als fraudebestrijder nóg ongeloofwaardiger”, aldus Lewin.