Charles Taylor welkom in Den Haag
DEN HAAG (ANP) - De van misdaden tegen de menselijkheid verdachte Liberiaanse oud-president Charles Taylor is van harte welkom in Den Haag voor berechting. Een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken verklaarde donderdag dat Nederland bereid is gastheer te zijn voor een tijdelijk Sierra Leone-tribunaal dat de berechting op zich moet nemen.
De Nederlandse regering stelt, na het officiële verzoek van het Sierra Leone-tribunaal (SCSL), wel drie voorwaarden. De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties moet een resolutie aannemen voor berechting van Taylor in Den Haag en na het vonnis kan hij niet in Nederland blijven. Ook moet het SCSL met het in Den Haag gevestigde Internationaal Strafhof (ICC) afspraken maken over gebruik van een rechtszaal en een cel voor Taylor tijdens het proces.De gewezen president Taylor, die door het SCSL wordt verdacht van een waslijst aan ernstige misdrijven, werd woensdag in Nigeria opgepakt. Dezelfde dag nog werd hij uitgeleverd aan het Speciale Hof voor Sierra Leone dat op instigatie van de VN in het leven werd geroepen. Het in Sierra Leone gevestigde hof ziet hem echter ook liever in Den Haag.
Een mogelijke berechting van Taylor in het West-Afrikaanse land brengt de nodige spanningen met zich mee. „Zijn fysieke aanwezigheid kan een bedreiging vormen voor de stabiliteit in de regio”, aldus het SCSL. Aanhangers van de gewezen president van Liberia hebben al met geweld gedreigd, mocht hij voor een rechter in Freetown worden geleid. Tegen Taylor ligt een zeventien punten tellende aanklacht klaar voor zijn rol in de wrede burgeroorlog in Sierra Leone.
In 1991 stuurde hij een groep van honderd man naar de diamantstreek van Sierra Leone en bezette uiteindelijk via zijn stroman Foday Sankoh en het Revolutionair Verenigd Front (RUF) bijna de helft van het land. De burgeroorlog kostte uiteindelijk ongeveer 200.000 mensen het leven. Alle partijen in het conflict maakten zich schuldig aan onbeschrijflijke wreedheden.
Taylor en zijn kompanen van het RUF moeten zich voor het SCSL onder meer verantwoorden voor uitroeiing, het terroriseren van de burgerbevolking, seksueel geweld op grote schaal, het verminken van mensen, het rekruteren en inzetten van kindsoldaten, ontvoeringen, dwangarbeid, plunderingen, brandschatting en aanvallen op VN-blauwhelmen.
Vrijdag zal Taylor voor de eerste maal moeten verschijnen voor het speciale hof. Hij zal daar moeten verklaren of hij zich schuldig of onschuldig acht aan de hem ten laste gelegde feiten.
De eerste voorgeleiding heeft plaats ondanks een mogelijke verplaatsing van zijn rechtszaak naar Nederland, aldus de hoofdaanklager van het tribunaal in Freetown. Desmond da Silva benadrukte dat het SCSL de zaak tegen Taylor zal behandelen. „Het zal het SCSL zijn dat zal zetelen in Den Haag. De zaak gaat niet naar het Internationaal Strafhof of naar enig andere rechtbank in Den Haag”.
De nieuwbakken president van Liberia, Ellen Johnson-Sirleaf, toonde zich donderdag ook voorstander van Taylor naar Den Haag over te brengen. Ze ziet liever niet dat haar voorganger in een „vijandige omgeving” wordt berecht. „We verwachten nog steeds een resolutie van de Veiligheidsraad waarin het zal worden toegestaan dat de zaak in een heilzamere omgeving dient”, zei ze in een radio- en televisietoespraak.
Max van den Berg, namens de EU betrokken bij de recent gehouden verkiezingen in Liberia, ziet berechting van de oud-president in Den Haag ook als een realistische mogelijkheid. „Waarschijnlijk is Sierra Leone te gevaarlijk voor hem: daar heeft hij veel vijanden gemaakt”, aldus de Europarlementariër donderdag in een reactie.
Taylor wil zelf ook liever naar Den Haag om daar door het Internationaal Strafhof te worden berecht. Dat lijkt echter uitgesloten. Sierra Leone en Liberia zijn beide partij bij het Statuut van Rome, het oprichtingsverdrag van het Strafhof. Daardoor behoort het tot de mogelijkheden dat de landen meewerken aan de berechting van Taylor door het ICC. Probleem is alleen dat het hof alleen jurisdictie heeft over misdaden die zijn begaan na 1 juli 2002. De uit maart 2003 stammende aanklacht van het Speciale Hof voor Sierra Leone tegen Taylor heeft vooralsnog betrekking op de periode tussen 30 november 1996 en oktober 2000.