Volgens de raad moeten volwassenen 30 tot 40 gram aan voedingsvezels per dag binnenkrijgen. Op dit moment haalt slechts een op de tien Nederlanders die hoeveelheid. Voor kinderen loopt de geadviseerde hoeveelheid vezels op van 15 gram per dag voor kinderen van 1 jaar tot 30 à 40 gram voor veertienjarigen en ouder.„Ouderen scoren iets gunstiger dan jongeren, maar toch halen verreweg de meeste Nederlanders onze richtlijn niet”, aldus dr. ir. Caroline Spaaij, secretaris van de commissie van de Gezondheidsraad die het rapport heeft opgesteld. „Als mensen van alle voedingsmiddelen de vezelrijke variant kiezen, komen ze aardig in de buurt, maar kennelijk doen ze dat niet.”

Voedingsvezels zijn van plantaardige oorsprong. Ze worden door de mens niet verteerd en hebben een gunstige invloed op de gezondheid. De nieuwe richtlijn voor voedingsvezels is afgeleid van aanbevelingen van het Amerikaanse Institute of Medicine uit 2002 en sindsdien verschenen onderzoeksresultaten.

Voor twee effecten van voedingsvezels bestaat overtuigend wetenschappelijk bewijs: voldoende inname leidt tot een betere darmwerking en beschermt tegen hartziekten. Bij een hoge vezelinname passeert voedsel sneller door het maag-darmkanaal. Een tweede gunstig effect is dat voedingsvezel bescherming kan bieden tegen hartziekten. „Voedingsvezels zorgen voor een verlaging van het slechte cholesterol in het bloed. Er zijn nog andere mechanismen, maar die zijn nog onbekend”, aldus Spaaij.

De laagste risico’s worden gevonden bij de hoogste vezelconsumptie. Vooral vezels uit volkoren graanproducten en fruit lijken daarbij van belang. Maar ook andere kenmerken van deze voedingsmiddelen kunnen een rol spelen. De Gezondheidsraad gaat ook in op de vraag of voedingsvezels kunnen beschermen tegen diabetes type 2, overgewicht en dikkedarmkanker. Bescherming tegen suikerziekte lijkt volgens de raad meer verband te hebben met de consumptie van volkoren graanproducten dan met de totale vezelinname. Volkoren producten hebben een lage zogeheten glycemische index. De koolhydraten worden langzaam door het lichaam opgenomen, wat pieken in de suikerstofwisseling voorkomt.

Voedingsvezels lijken te kunnen helpen tegen overgewicht. De Gezondheidsraad geeft daarbij wel aan dat nog niet duidelijk is hoeveel vezel daarvoor geconsumeerd moet worden. Het mogelijk beschermend effect tegen dikkedarmkanker is volgens de raad minder duidelijk. Wel lijken mensen met een zeer lage vezelinname een verhoogd risico te hebben.

Vezelrijke voeding
- Volkoren en roggebrood.
- Zilvervliesrijst.
- Muesli, havermout.
- Groente en fruit.
- Aardappelen.
- Peulvruchten.